Het dodencijfer is de afgelopen dagen met geweldige sprongen omhooggegaan. De instanties gaan nu uit van ongeveer 25.000 slachtoffers. Daarnaast worden nog eens 50.000 mensen vermist en zijn 1 miljoen Birmezen dakloos.Hoeveel leed kan een mens, kan een volk verdragen? De situatie in Birma in ogenschouw nemend, moet het antwoord zijn: veel, heel veel.

Het land zucht al meer dan veertig jaar onder een regime dat vooral uit is op eigenbelang en zelfverrijking. De bevolking wordt uitgebuit en onderdrukt; democratische vrijheid is voor de Birmezen nog minder dan een fata morgana. Protesten worden in de kiem gesmoord, waarbij de machthebbers er niet voor schuwen bloed te vergieten.

Dat alles kan in deze moderne, open en internationaal georiënteerde informatiemaatschappij ook nog eens achter gesloten deuren plaatsvinden. De staatscontrole op de in- en uitgaande informatiekanalen is scherp. Het is voor westerse instanties vrijwel onmogelijk het land binnen te komen en voor de gemiddelde Birmezen uitgesloten om naar het buitenland te gaan.

Door de cycloon die Birma zaterdag trof, zag de regering zich gedwongen om de hulp van het buitenland in te roepen. Aanvankelijk hield de junta de boot af, maar sinds begin deze week erkent hij dat de Birmese overheid niet in staat is zelfstandig de nood te lenigen.

Er is echter wel een restrictie. Geld en goederen ontvangt Rangoon graag; teams van hulpverleners moeten vooralsnog bij de grens halt houden.

De eerste dagen leek het land voor hen potdicht; inmiddels lijkt er enige beweging te zijn. Van enkele hulporganisaties zijn inmiddels mensen in het land.

Verschillende regeringen hebben geldbedragen toegezegd. Daarbij heeft bijvoorbeeld Amerika aangekondigd de magere gift van 250.000 dollar te verhogen wanneer Rangoon buitenlandse hulpverleners toestemming verleent om het land binnen te gaan. Hoe begrijpelijk dat standpunt ook is, het is niet in het belang van de getroffen Birmezen om de geldkraan nu te laten druppelen en pas voluit open te draaien als aan de voorwaarden van Washington, Brussel of Den Haag is voldaan. De overlevenden moeten zo snel mogelijk geholpen worden en daar is veel geld voor nodig.

In dat opzicht is het standpunt van minister Koenders voor Ontwikkelingssamenwerking realistischer. Hij zei gisteren dat de Nederlandse overheid zo snel mogelijk geld het land in wil brengen, langs welk kanaal dan ook. Daarbij geldt altijd dat de machthebbers die jarenlang zichzelf hebben verrijkt er niet vies van zullen zijn om te graaien in de kas van gedoneerde gelden. Dat is volstrekt afkeurenswaardig. Maar voorop moet staan dat de getroffenen hulp krijgen. In noodsituaties tellen dogma’s, principes en procedures veel minder, het gaat dan eerst en vooral om het resultaat. Daarom nu snel hulp bieden, in welke vorm dan ook.