Overlevenden Holocaust bouwden Israël op
De bijdrage die overlevenden van de Holocaust hebben geleverd aan de opbouw van de staat Israël, is immens geweest. Hun rol is het thema van de expositie ”Mijn vaderland: Holocaustoverlevenden in Israël”, die maandag is geopend in het Holocaustmuseum Yad Vashem in Jeruzalem.
De directeur van Yad Vashem, Avner Shalev, zei maandag dat Yad Vashem altijd aandacht heeft besteed aan Holocaustoverlevenden. Nu echter belicht het museum deze groep in het kader van het 60-jarig bestaan van de staat Israël.„In totaal arriveerden na de Tweede Wereldoorlog meer dan een half miljoen Holocaustoverlevenden in Israël”, aldus Shalev. „Ongeveer 250.000 van hen zijn nog in leven”, aldus Shalev. „Sommigen zagen al kans voor 1948 naar Palestina te emigreren, maar de meesten -ruim 400.000- arriveerden pas na de oprichting van de staat toen de poorten van de emigratie waren opengegaan.”
„Ze kregen weinig steun in de maatschappij. Maar ze deden er zelf alles aan om geïntegreerd te raken in alle segmenten van de samenleving.”
Veel Holocaustoverlevenden traden direct toe tot het Israëlische leger toen de Onafhankelijkheidsoorlog uitbrak. Een deel van hen sneuvelde.
De integratie van de groep verliep succesvol. Ze leerden niet alleen een nieuwe taal, maar ze werden er ook meesters in. De tentoonstelling toont een bladzijde uit een schrift voor Hebreeuwse les van Ephraim Kishon. Als schrijver bedacht hij nieuwe woorden die in de Hebreeuwse taal werden opgenomen.
De overlevenden werden actief op allerlei gebied: in de kunst, de architectuur, de literatuur, de academische wereld, design en industrie. Lea Gottlieb, die in 1918 werd geboren, fabriceerde in Hongarije voor de Tweede Wereldoorlog regenjassen. Dat deed ze aanvankelijk ook in Israël, maar later ging ze over op de vervaardiging van een product waar het Israëlische volk meer behoefte aan had; haar Gottexbadkleding werd een belangrijk exportartikel.
Pas na het proces-Eichmann in 1961, waarbij overlevenden getuigden, werd de Holocaust breed bespreekbaar in de Israëlische samenleving. Aan de bijdrage die de overlevenden hebben geleverd aan de herinnering besteedt de tentoonstelling eveneens aandacht.
Eerst stelden de overlevenden boeken samen over Joodse gemeenschappen die ten onder zijn gegaan. Later publiceerden ze hun persoonlijke geschiedenis voor familieleden en andere geïnteresseerden. De tentoonstelling laat een groot aantal van deze werken zien.
Holocaustoverlevenden worden tegenwoordig ook uitgenodigd om hun geschiedenis te vertellen aan nieuwe immigranten en tijdens educatieve projecten van Yad Vashem.
De tentoonstelling is een jaar te zien in een gebouw voor tijdelijke exposities.