Rouwdag Van Uhm volgt op feestdag
Generaal Peter van Uhm beleefde donderdag nog een feestelijke dag toen hij met veel ceremonieel ver-
toon officieel aantrad als nieuwe commandant der strijdkrachten. Vrijdagochtend kwam voor hem het diep ingrij-pende bericht dat zijn zoon Dennis samen met een andere militair is omgekomen in Afghanistan.
Het lijdt geen twijfel of legerchef Van Uhm is met trots vervuld geweest dat zijn zoon in Uruzgan diende als pelotonscommandant. Militair bloed is de Van Uhms niet vreemd. Peter, zoon van een bakker uit Grave, stroomde pijlsnel door alle rangen heen. Hoogtepunt is zijn benoeming donderdag tot commandant der strijdkrachten (cds). Zijn broer Marc schopte het tot brigadegeneraal en is commandant van de 11 Air Manoeuvre Brigade.
Dennis trad in het voetspoor van zijn vader Peter. Na zijn opleiding aan de Koninklijke Militaire Academie stroomde hij in bij de Luchtmobiele Brigade.
In een interview in 2003 met deze krant vertelde Peter van Uhm, die ook een dochter heeft, hoe zijn zoon erbij kwam ook het leger in te gaan. „Toen Dennis 8 jaar was, ging ik een keer met hem naar de sportdokter. Die vroeg aan de jongen wat hij later ging doen. „Hetzelfde als papa”, antwoordde hij, „maar dan niet met zo veel papier.” Toen ik aan hem vroeg waarom hij hetzelfde werk wilde doen, zei hij me dat ik bijna iedere dag lachend thuis kwam.”
Prins Harry
Dat uitgerekend Van Uhms zoon vrijdag sneuvelde in Afghanistan, is nauwelijks voorstelbaar. Temeer omdat het ministerie van Defensie zegt geen enkele aanwijzing te hebben dat het om een op Dennis gerichte aanslag gaat. Diverse media waren op de hoogte van de aanwezigheid van de zoon van de cds in Afghanistan. Ze hebben daarover echter -op verzoek van Defensie- niet bericht. Het ministerie zou bang zijn voor eenzelfde situatie als in Groot-Brittannië. Prins Harry, de jongste zoon van prins Charles, werd eind februari door het Britse ministerie van Defensie teruggehaald uit Afghanistan nadat was uitgelekt dat hij meevocht in de gevaarlijke provincie Helmand.
Ook al zijn er geen aanwijzingen dat de aanslag van vrijdag specifiek gericht was tegen Dennis van Uhm, toch is de vraag gelegitimeerd of het voor kinderen van andere topofficieren wel veilig is in Uruzgan. Bekend is bijvoorbeeld dat een zoon van brigadegeneraal Henk Morsink momenteel is uitgezonden naar Uruzgan.
Objectiviteit
Voor generaal Van Uhm, evenals voor de familie van de andere omgekomen soldaat, breken moeilijke tijden aan. Van Uhm moet allereerst persoonlijk en met zijn familie het verdriet verwerken van het verlies van zijn zoon. Daarnaast staat hij voor de zware taak leiding te geven aan de krijgsmachtdelen marine, luchtmacht, landmacht en marechaussee. Bovendien moet hij de minister van Defensie voorzien van adviezen. Ook over de missie in het Afghaanse Uruzgan bijvoorbeeld. Het zal niet eenvoudig zijn om enerzijds pal te staan voor de missie in Uruzgan en anderzijds constant het verdriet te voelen zelf een dierbare in Afghanistan te hebben verloren. De vraag dringt zich op of iemand die dit meemaakt nog objectief genoeg kan zijn om leiding te geven aan de complete operationele krijgsmacht.
Anderzijds, hoe schrijnend het verlies van zijn zoon ook is, zal Van Uhm zich als hoogste militair van het land bij mogelijke nieuwe incidenten in Afghanistan zeer goed kunnen verplaatsen in ouders die hun kind moeten verliezen.
Het is afwachten hoe de Nederlandse bevolking reageert nu opnieuw twee militairen zijn omgekomen in Afghanistan. In totaal zijn er tot nu toe zestien militairen gesneuveld in de missie die in de zomer van 2006 begon. Van Uhm is niet bang de steun van de bevolking te verliezen als er dodelijke slachtoffers vallen, zo zei hij drie jaar geleden aan de vooravond van de Landmachtdagen in het Drentse Havelte. „We kunnen het uitleggen.”