Alom wordt verwacht dat de Britse premier Tony Blair de eenheidsregering maandag buiten werking stelt en Noord-Ierland tijdelijk weer onder direct Brits bestuur plaatst.

De twee afgetreden ministers, Peter Robinson van Regionale Ontwikkeling en Nigel Dodds van Sociale Zaken, zijn lid van de Democratic Unionist Party (DUP) van ds. Ian Paisley. Ze hadden dinsdag al aangekondigd te zullen aftreden als de twee ministers van Sinn Fein niet zouden opstappen.

De aanleiding voor de politieke crisis is een spionagezaak waarbij Sinn Fein en de IRA betrokken zouden zijn. De protestanten zijn al langer tegen de regeringsdeelname van de „vertegenwoordigers van gewapende terreur”, oftewel Sinn Fein. Bovendien denken zij de gematigde protestantse partij van premier David Trimble te kunnen verslaan. Robinson en Dodds eisen daarom vervroegde verkiezingen.

Robinson denkt „dat het Goede-Vrijdagakkoord nu naar de geschiedenis is verwezen. Het is tijd een streep onder het mislukte vredesproces te zetten en naar de toekomst te kijken.”

De opschorting van het Noord-Ierse zelfbestuur moet ruimte bieden om de politieke crisis op te lossen die ontstond door het dreigement van de Noord-Ierse premier David Trimble, dat zijn gematigde protestantse UUP het bestuur zou verlaten als Sinn Fein niet zou worden gedwongen eruit te vertrekken.

Zelfs vrijdag nog riep Trimble Sinn Fein op te vertrekken uit de regering voordat die zou worden opgeschort. Hij bracht een bezoek aan de premier van de Ierse republiek, Bertie Ahern. De Ierse regering wil niet dat Sinn Fein deel uitmaakt van de regering zolang deze partij banden onderhoudt met een gewapende organisatie als de IRA. Trimble hoopte dat Ahern hem zou helpen Sinn Fein ook in Noord-Ierland uit de regering te werken.

De leider van Sinn Fein, Gerry Adams, zei dat Trimble bezig was argumenten te zoeken om het bestuur in Noord-Ierland omver te werpen. Intussen was de IRA volgens hem vastbesloten tot een „zeer gedisciplineerd staakt-het-vuren”, waarbij ook de twee wapenoverdrachten in het afgelopen jaar hoorden. „Zelfs als de IRA zichzelf ontmantelt en poedelnaakt dubbele salto’s bij de regeringsgebouwen zou maken, dan nog zou het [voor Trimble] niet genoeg zijn”, aldus Gerry Adams.

De jongste crisis is een direct gevolg van een grote huiszoeking vorige week vrijdag in kantoren van Sinn Fein in onder meer het Noord-Ierse parlementsgebouw. De politie trof er geheime regeringsdocumenten aan met informatie over het doen en laten van Britse militairen en gevangenispersoneel in Noord-Ierland. De invallen waren het gevolg van maandenlang onderzoek naar een mogelijke IRA-spion in de regering. Deze zou honderden geheime Britse documenten hebben gekopieerd en naar de IRA hebben doorgespeeld.