Mugabes minister van Informatie, Sikhanyiso Ndlovu, bestreed overigens dat er sprake is van een crisis of de noodzaak om een top te wijzen aan Zimbabwe. Maar dit soort bijeenkomsten kunnen gezond zijn, zei hij, „omdat staatshoofden elkaar kunnen bijpraten en niet alleen ons in Zimbabwe.”Een woordvoerder van de oppositiepartij Beweging voor Democratische Verandering (MDC), Nqobizitha Mlilo, zei dat ook Tsvangirai naar de top gaat. „Hij is zelf ook staatshoofd”, zei Mlilo, verwijzend naar de claim van de MDC dat Tsvangirai de presidentsverkiezingen heeft gewonnen.

Mugabe heeft het verlies van zijn partij bij de parlementsverkiezingen toegegeven, maar van de presidentsverkiezingen is na elf dagen nog steeds geen uitslag bekendgemaakt. De MDC zegt dat Tsvangirai meer dan de helft van de stemmen heeft behaald en beschuldigt Mugabe ervan de uitslag op te houden om via fraude een tweede ronde te bewerkstelligen en zijn partijaanhangers gelegenheid te geven kiezers op het platteland te intimideren om te zorgen dat hij die wint.

De MDC zei donderdag definitief te hebben besloten niet deel te nemen aan een tweede ronde als de regeringspartij daartoe oproept. „We hebben de presidentsverkiezingen met gemak gewonnen, zonder noodzaak voor een tweede ronde”, zei secretaris-generaal Tendai Biti op een persconferentie in Zuid-Afrika.

Tsvangirai maakt momenteel een rondreis door de regio, om de regeringsleiders te vragen Mugabe te bewegen „de uitspraak van het volk te accepteren”, zoals een van Tsvangirais medewerkers het noemde. Donderdag was hij in Zuid-Afrika voor een onderhoud met president Thabo Mbeki. Vandaag werd hij verwacht in Zambia, waar morgen de top wordt gehouden.

President Levy Mwanawasa van Zambia, die het initiatief nam tot de bijeenkomst, is de enige leider in zuidelijk Afrika die openlijk kritiek heeft geuit op Mugabe. Vorig jaar omschreef hij de economische toestand van Zimbabwe als „een zinkende Titanic.” De andere leiders volgen tot nu toe Mbeki in diens beleid van ’stille diplomatie’.

MDC-secretaris Biti zei dat de regionale leiders op Mugabes aftreden moeten aandringen. „We zouden niet weten waarom de wereld moet wachten tot de straten van Harare vol komen te liggen met lijken”, zei hij.

Het Zimbabwaanse hooggerechtshof heeft gezegd maandag te zullen beslissen of het een verzoek van de oppositie honoreert om de kiesraad te dwingen de uitslag van de presidentsverkiezing bekend te maken.

Mugabe heeft min of meer toegegeven dat hij de verkiezingen heeft verloren en lijkt inderdaad bezig door middel van intimidatie en het aanwakkeren van raciale spanningen een tweede ronde te forceren. Een MDC-lid in het plattelandsdistrict Gweru dat bij de verkiezingen een raadszetel won, zei dat vorig weekend in zijn district enkele mensen door soldaten zijn aangevallen. Waarom dat gebeurde wordt nog onderzocht, zei hij.

De Commerciële Boerenbond beschuldigde activisten van de regeringspartij ZANU-PF ervan tientallen blanke boeren van hun land te hebben gejaagd. Zulke aanvallen begonnen in 2000 nadat Mugabe voor het eerst een electorale nederlaag had geleden -bij een referendum over uitbreiding van zijn presidentiële bevoegdheden. De bond waarschuwde dat de tarweoogst gevaar loopt als de crisis voortduurt. De nieuwe tarwe moet over enkele weken de grond in, anders ’krijgen we weer hongersnood’, zei een woordvoerder.

De Verenigde Naties, de Europese Unie, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en Australië hebben er bij de Zimbabwaanse regering op aangedrongen de uitslag van de verkiezingen snel bekend te maken.