Dat is de conclusie van een onderzoek van masterstudente taalwetenschappen Lobke Timmerman van de Universiteit van Amsterdam. „Er worden geen kinderen meer opgevoed met het Schiermonnikoogse dialect”, aldus Timmerman vrijdag.Het dialect van het Waddeneiland is een soort oud-Fries (West-Lauwers) met Scandinavische invloeden. Aangezien het eiland tot eind negentiende eeuw vrij geïsoleerd was, sprak de voltallige bevolking het dialect. Onder meer de komst van een zeevaartschool eind negentiende eeuw en later het toenemende toerisme en arbeidsimmigratie brachten de eilanders echter meer in contact met anderssprekenden.

Daarmee werd een bom onder het taaltje gelegd. De eilanders pasten zich namelijk en masse aan. „Het viel me heel erg op dat eilanders het dialect alleen spreken met mensen die het als moedertaal hebben. Ook buitenstaanders die het dialect leren, worden toch in het Nederlands aangesproken”, aldus Timmerman.

Die houding lijkt funest. De studente denkt dat het dialect over ongeveer vijftig jaar is verdwenen. „De jongste generatie die het nu nog spreekt is 30 tot 40 jaar. Er zijn nog wel twee tieners die door hun vaders met het dialect worden opgevoed, maar zij hebben straks niemand anders met wie ze het dialect kunnen spreken”, zegt Timmerman.

Het eiland telt nu nog ongeveer zestig bewoners die het dialect spreken. Er wordt zelfs nog les in gegeven. „Maar er heerst een soort gelatenheid. De leraar die het dialect onderwijst noemt het zelfs stervensbegeleiding”, vertelt Timmerman.

Het dialect heeft een compleet eigen klank en schrijfwijze. Zo noemen de eilandbewoners hun eiland geen Schiermonnikoog, maar ”Lytje Pole” en worden niet-eilanders ”fraimdschyters” (vreemdelingen) genoemd. Een aantal andere voorbeelden van het dialect: ieuwr is over, ieze is aarde, plúech is ploeg, meuje is mooie en fier is ver.