Verdonk viert nationalistisch feestje
Vastberaden kijkt Rita Verdonk voor zich uit naar het VOC-schip Amsterdam, dat op een steenworp afstand ligt. Losjes houdt ze een scheepsroer vast. Van het schip van staat? Achter haar wappert de nationale driekleur, fier als in de tijd dat moedige kapiteins met hun koopvaarders de reis naar het verre Indië ondernamen.
Schuin naast de poster bij de ingang van de Passenger Terminal in Amsterdam braakt een draaiorgel opbeurende deuntjes uit. Cd’s zijn verkrijgbaar voor 10 euro. De orgelman slijt er niet een aan de vele bezoekers van de feestavond waarop Verdonk haar nieuwe beweging Trots op Nederland officieel lanceert.De politieagenten voor de ingang zouden zich, gezien de toeloop van strak geklede ondernemers, bij een VVD-bijeenkomst wanen. Ware het niet dat ook tal van volkse lieden de terminal hebben gevonden. Allochtonen zijn er niet veel. De auto’s die voorrijden lopen in waarde uiteen van 490.000 euro voor een Bentley tot een paar honderd euro aan oudijzerwaarde voor een aftandse Peugeot.
Op de vloer bij de entree ligt een mat met daarop Hollandse tulpenvelden en een rietgedekte molen. In de grote zaal hangen netten met rode, witte, blauwe en oranje ballonnen. Ruim voor de komst van Verdonk start het programma met optredens van bands en zangers. Een gemiddelde disco hoeft zich niet te schamen voor de hoeveelheid decibellen die ze produceren.
De zaal is opgedeeld in een ”maindeck” en een ”promenadedeck”, een galerij waar vandaan de beter gestelden neerkijken op het gewone volk. De meesten hebben een gratis kaartje kunnen krijgen en zijn meer geïnteresseerd in de vrije drankconsumptie dan in het optreden van Verdonk. Onder de aanwezigen is ook een dochter van de overleden oud gereformeerde ds. Van de Ketterij. Fan van Rita? „Nee hoor, ik kreeg een gratis kaartje, dus ik dacht: Ik ga daar even kijken.”
Nog voor de komst van Verdonk stuift een woedende vrouw naar buiten, haar man achter haar aan. „Als deze partij ooit veel zetels krijgt, emigreer ik. Liefst nog naar een land van Allah.” Doelend op het publiek: „Maffiosi, penoze, wat een stelletje…”
Als Verdonk is gearriveerd en strompelend op krukken de catwalk bestijgt, klinkt het Wilhelmus. „Eng nationalistisch”, schetst een jongeman zijn gevoelens. Verdonk verzekert de ongeveer 1500 aanwezigen dat ze vanwege spierscheuringen weliswaar enkele hulpstukken nodig heeft, maar dat dit geen afbreuk zal doen aan de inhoud.
Haar speech -een goede preek duurt volgens sommige deskundigen 20 minuten- loopt uit naar 40 minuten. De bijval is het sterkst als Verdonk een oude kreet van stal haalt: „Ik ben niet links, ik ben niet rechts, ik ben recht doorzee.” Verder is het applaus plichtmatig en mat. Campagneleider Kay van de Linde laat zich er niet door afleiden. Trots lachend kijkt hij op naar zijn product. Hij begeleidde ook Fortuyn toen die lijsttrekker werd van Leefbaar Nederland. „Trots op Nederland is groter”, omschrijft Van de Linde eerder op de avond het belangrijkste verschil met destijds. „Deze partij gaat een enorme impact hebben.”
De ballonnen die aan het einde van de speech omlaag vallen, zijn een gretige prooi voor uitgelaten studenten. Terwijl ze joelend kapot worden getrapt, haasten de meeste aanwezigen zich via de roltrap naar de uitgang. Bij de garderobe gaan Burberryregenjassen naast Wibrajacks over de balie. Hun eigenaren gaan ieder huns weegs. Vanaf de poster boven de ingang kijkt Verdonk hen na. De masten van de Amsterdam kan ze niet meer zien. Die zijn opgelost in de nacht.