De paaswake in de Sint Pieter zou door niet rooms katholieke media nauwelijks zijn opgemerkt als er niet na ruim een uur een bekend persoon richting het altaar zou zijn gelopen. De man boog zijn hoofd voor de paus, die hem doopte, net zoals zes anderen voor en na hem. De dopeling, Magdi Allam, heeft sinds dat moment de doopnaam Cristiano (dat christen betekent).Allam, geboren in een Egyptisch moslimgezin, is adjunct hoofdredacteur van het grootste Italiaanse dagblad, Corriere della Sera. De journalist is in Italië –hij is ruim twintig jaar staatsburger van dat land– bekend vanwege zijn zeer kritische benadering van de islam, die hij „psychologisch gewelddadig en historisch conflictueus” noemt. In zijn eerste artikelen voor de Corriere in 2003 vertaalde Allam preken van imams in Italië, waaruit bleek dat een aantal van hen aanzette tot haat ten opzichte van het Westen en Israël. Al vijf jaar leven de 55 jarige journalist en zijn gezin onder politiebescherming.

Allam plaatst in zijn artikelen eveneens vraagtekens bij het cultuurrelativisme, dat verschillen tussen culturen als minder belangrijk ervaart. Een van Allams boeken heeft als titel ”Ik houd van Italië. Maar houden de Italianen ervan?” In dit opzicht staat de Egyptische Italiaan dicht bij het gedachtegoed van Benedictus XVI en de in 2006 overleden schrijfster Oriana Fallaci. Beiden ageerden (tevergeefs) tegen de bouw van een moskee in de Chiantistreek in Toscane.

De doop van Allam was door het Vaticaan niet aangekondigd. Maar het effect van een filmpje dat terechtkwam op de videowebsite YouTube was er niet minder om. De kritiek op Allam en Benedictus XVI barstte direct los en bereikte de afgelopen week haar hoogtepunt met de uiterst kritische opmerkingen van de Libische theoloog Aref Ali Nayed. Deze wordt gezien als schrijver van een brief waarin 38 moslimtheologen (later ondertekend door bijna 200 anderen) de wens tot een dialoog uitspreken.

Nayed beschuldigde de paus ervan met Allams doop de veelbesproken lezing in het Duitse Regensburg in september 2006 te willen bevestigen. Daar citeerde de paus een Byzantijnse keizer die zei dat de profeet Mohammed alleen maar slechte en onmenselijke dingen had gebracht. De paus, zo schreef Nayed vorige week, zou afstand moeten nemen van Allam. Het Vaticaan deed dat prompt via de Vaticaanse radio en krant.

Toch lijkt dit afstand nemen een ingecalculeerde reactie. Het is namelijk zeer onwaarschijnlijk dat het Vaticaan niet op een heftige reactie van moslimzijde heeft gerekend. Daarvoor waren de consequenties van de opwinding na de pauselijke rede aan de universiteit van Regensburg in 2006 simpelweg te groot. De wereld stond door de verontwaardiging binnen de moslimwereld op zijn kop wegens de weinig vriendelijke woorden van Benedictus XVI over het rationele vermogen van de islam.

De paus wil ongetwijfeld goede relaties met de moslimwereld. Maar belangrijker vindt hij het overbrengen van zijn eigen boodschap. In de paasnacht zei hij dat moslims die zich willen bekeren geen angst moeten hebben. En dat de vrijheid van het overgaan tot een andere godsdienst een universele waarde is.