Het ministerie van Justitie verhoogt de boetes voor misdragingen op de weg met zo’n 20 procent. Het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) stuurt dinsdag rekeningen die pakweg 15 tot 20 euro hoger liggen dan die van maandag voor dezelfde overtreding. Reden is dat Justitie elke twee jaar de inflatie doorberekent. Dit keer komt er bovendien een bonus bovenop. CDA, PvdA en ChristenUnie hebben in het regeerakkoord afgesproken dat de verkeersboetes 90 miljoen euro meer in het laatje moeten brengen.Door rood licht rijden kost hierdoor met 150 euro ineens 20 euro meer, binnen de bebouwde kom iets te hard rijden vergt voortaan 75 in plaats van 63 euro. Het rijden zonder gordel kost 90 euro (plus 15 euro), het bellen met de telefoon in de hand 150 euro (plus 20 euro). Onnodig links rijden is goed voor 90 euro.

De tarieven voor misdragingen in het verkeer zijn sinds jaar en dag gebaseerd op het principe ”hoe gevaarlijker, hoe duurder”. Minister Hirsch Ballin (Justitie) vindt dat systeem „eenvoudig en eerlijk.” De politie controleert er elke dag lustig op los. In 2007 werden in totaal 12,6 miljoen verkeersboetes uitgeschreven, 700.000 meer dan een jaar eerder.

Vorig jaar haalde justitie voor 550 miljoen euro aan verkeersboetes binnen. Dit geld verdwijnt in de algemene kas van de overheid, meldt woordvoerder I. Hommes. Op boze reacties van weggebruikers -„geldklopperij van de overheid”- heeft Hommes één duidelijk advies. „Rij niet te hard, dan kost het je ook niets. Verkeershandhaving is ook een belangrijke taak van de overheid.”

Weggebruikers mogen de controles dan als knap vervelend ervaren, overbodig zijn ze zeker niet. Het verkeer eist iedere dag meer dan 2 doden en 300 gewonden. Snelheid speelt bij alle ongevallen een rol. „Soms een bijrol, meestal een hoofdrol”, aldus justitie. Een derde van de dodelijke ongelukken wordt veroorzaakt door te hoge snelheid, vermoeden verkeersdeskundigen.

Snelheid kan het verschil uitmaken tussen leven en dood. Voor automobilisten is de kans op overlijden bij een aanrijding met een snelheid van 80 km/uur bijvoorbeeld al twintig keer groter dan bij een snelheid van 30 km/uur. Nog treuriger zijn de cijfers over fietsers en voetgangers. Bij aanrijdingen met een snelheid van slechts 35 km/uur komt 5 procent van de fietsers of voetgangers om het leven. Bij 48 km/uur is het aandeel met dodelijke afloop al opgelopen tot 45 procent en bij 64 km/uur overleeft nog maar 15 procent de klap.

De intensieve verkeerscontroles van politie en justitie zijn gericht op veiliger weggedrag, minder ongelukken en minder files. Files ontstaan minder snel als weggebruikers allemaal met ongeveer dezelfde snelheid rijden. Bijna 13 procent van de files is regelrecht te wijten aan ongevallen. Ook het milieu is tegenwoordig een belangrijk motief voor strenge controles. Want hoe harder een voertuig rijdt, hoe hoger het brandstofverbruik, hoe meer CO2-uitstoot en hoe groter de geluidsoverlast.

Niet iedereen is overtuigd van de noodzaak van hogere tarieven. De invloed van zwaardere boetes op het weggedrag is niet onomstotelijk aangetoond. „De resultaten van diverse onderzoeken spreken elkaar tegen”, verklaart woordvoerder J. Steehouder van het Bureau Verkeershandhaving Openbaar Ministerie (BVOM). „Daar kun je dus niet mee.” Ook justitievoorlichter Hommes moet ook het antwoord schuldig blijven.

De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) uit Leidschendam heeft de relatie boeteprijs-verkeersgedrag nooit onderzocht. SWOV-woordvoerder M. Brandsen moet verwijzen naar onderzoeken uit het buitenland. „De moeilijkheid is echter dat deze niet één op één zijn te vertalen. Ik kan daar niets over zeggen. Wij willen alleen iets zeggen over harde feiten.”

Weggebruikers raken langzamerhand overtuigd van de noodzaak van snelheidscontroles. Bijna driekwart beoordeelt deze als „zinvol”, aldus het Bureau Verkeershandhaving. Eén op de drie burgers zou zelf willen dat er meer wordt gecontroleerd op snelheid op 80 kilometerwegen en één op de twee mensen pleit voor meer handhaving binnen de bebouwde kom.

Toch blijft het altijd even slikken als er weer een bon op de deurmat ligt.