De Nederlands-Turkse Candan groeide op in Rotterdam. Ze volgde een hbo-opleiding aan de International School of Economics: „Ik zat met Chinezen in de klas, met Spanjaarden, met Somaliërs, erg leuk.” Ze nam deel aan een aantal „intensieve” werkcolleges op de Erasmus Universiteit en studeerde vervolgens bij Nyenrode Business Universiteit, waar ze haar postdoctorale graad haalde.Ze kreeg een marketingfunctie waarin ze totaal niet op haar plek was -„Ik wilde nuttig zijn voor de samenleving”- en was daarna een jaar werkloos. In dat jaar ging ze een halfjaar aan de slag als au pair. „Ik paste op drie kindjes, van acht, zes en vier jaar. Dat was heel leerzaam, het meest leerzame tot nu toe in mijn hele leven.”

Ten slotte kwam Candan bij de Baak terecht, het managementcentrum van VNO-NCW, waar ze nu vier jaar werkt als programmadirecteur diversiteit.

„Ik heb te veel vooroordelen over mensen met een tweede cultuur gezien”, vat Candan samen, terugblikkend op haar carrière en uitleggend waarom ze Inspiratie voor Integratie (IVI, zie kader) nodig vond. „Ik wilde die omzetten in iets positiefs. Zelf kreeg ik vragen van hoogopgeleide Nederlanders waar ik me aan stoorde. Ik zou bijvoorbeeld gaan trouwen en mensen vroegen mij: Hoe is het om uitgehuwelijkt te worden? Zie ik er soms uit alsof ik word uitgehuwelijkt?

Ik ben een liberale moslim. Maar als ik een glaasje wijn drink, vragen ze: Mag dat wel? Waarom zou ik het drinken als het niet zou mogen, zeg ik dan. Mensen weten heel weinig en ze weten ook niet hoe deze vragen overkomen.

Bij de Baak namen weinig mensen met een tweede cultuur deel aan opleidingen en trainingen. Ik dacht: waar zijn zij dan? Ik zag een heel witte organisatie. De optelsom van vooroordelen én het feit dat ik weinig kleur zag bij de Baak vormde de aanleiding voor IVI. Tweede culturen zijn een verrijking, ook voor het bedrijfsleven.

Nadat ik in 2004 een conceptplan had geschreven, moest ik partijen overtuigen mee te doen. Ik had sponsors nodig, netwerkorganisaties, media. En een jury.

De eerste twee IVI’s draaiden om de kracht van biculturaliteit in het bedrijfsleven, met de vraag: Waarom zou je biculturelen aannemen? Bij de wedstrijd van 2008 hebben we bewust vrouwennetwerken betrokken. We spelen in op de actualiteit; je ziet een nieuwe golf van vrouwen die voor zichzelf opkomen. Zij vallen ook onder diversiteit. Bij IVI 2008 staan dus drie kernwoorden centraal: leiderschap, biculturaliteit en vrouwen.

Van de vorige IVI’s zijn sommige inspirators doorgegaan met hun project en sommige niet. De publieksprijswinnares van vorig jaar bijvoorbeeld, Seren Dalkiran, die via haar project ”Dreams” 150 vmbo-scholieren coachte, gaat daar gewoon mee door.

Wij bieden een podium aan de inspirators; zij worden gecoacht en getraind. Het is aan hen wat zij met die kennis doen. Het is niet zo dat de Baak handjes blijft vasthouden; dat zou te veel tijd en energie kosten. Wij steken als het ware een vuurtje aan en zij mogen dat verspreiden.

De IVI-wedstrijd 2008 is de laatste in deze vorm. Overheid en gemeenten steunen ons erg, en dit jaar is Delta Lloyd erbij betrokken. Maar wij hadden gehoopt dat er meer bedrijven zouden meedoen; dat is niet gelukt, helaas. Nu ga ik door met lezingen geven over de kracht van diversiteit en hoop zo bedrijven binnen te komen en te inspireren. Onze droom was IVI Europe te lanceren. Maar eerst moet de basis binnen Nederland steviger worden.”