Het eiwit kan daarmee goed deel uitmaken van een malariavaccin-cocktail, schrijven de onderzoekers donderdag in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS.De wetenschappers ontdekten dat ze een vaccin kunnen maken met een eiwit uit de malariaparasiet dat cruciaal is voor de voortplanting van de ziekteverwekker. Wanneer ze het eiwit inspuiten bij muizen, ontstaat daar een afweerreactie tegen. Als een mug vervolgens een geënte gastheer prikt, richten de afweerstoffen zich tegen het specifieke eiwit in de malariaparasiet. Deze kan zich vervolgens niet meer voortplanten en ziekte veroorzaken.

Het Nijmeegse team werkte tien jaar aan het onderzoek. Het bleek vooral lastig om het vaccineiwit goed te produceren. „Het lukte maar niet om een organisme te vinden dat het eiwit in de correcte vorm en in redelijke hoeveelheden kon maken”, aldus moleculair bioloog prof. Henk Stunnenberg.

Als het eiwit niet precies gelijk is aan het natuurlijke malaria-eiwit wordt het immuunsysteem op de verkeerde manier getraind. Het maakt dan wel antistoffen, maar die passen niet op het eiwit van de parasiet en bestrijden malaria dus niet effectief.

De onderzoekers vermoeden dat vaccinatie met alleen dit eiwit de besmettingsgraad van malaria in een bepaald gebied omlaag kan brengen. Ook zou het goed werken in een vaccincocktail ter bestrijding van de ziekteverwekker.

In het eiwit dat de onderzoekers produceerden, zit nog wel een „schoonheidsfoutje.” Er is namelijk een sleutelstukje toegevoegd om het in de bacterie E. coli te kunnen maken. Ook in deze vorm maakt het afweersysteem de juiste antistoffen aan, maar het is beter om het stukje eraf te knippen of een veilige alternatieve sleutel te gebruiken, stellen de wetenschappers. Ze verwachten dat deze ontwikkeling ongeveer een jaar in beslag neemt. Dan is het eiwit geschikt voor routinematige productie en kunnen testen met mensen beginnen.