UITSPRAAK: De Utrechtse rechtbank heeft alle eisen van hersteld hervormde gemeenten in de bodemprocedure tegen de Protestantse Kerk in Nederland afgewezen. In de secundaire eis van zorgplicht van de PKN voor de hersteld hervormde gemeenten zijn de laatsten door de rechter niet-ontvankelijk verklaard.VERKLARING-VOOR-RECHTPROCEDURE: Een zogenoemde bodemprocedure, voor 1 mei 2004 aangespannen door enkele tientallen hervormde gemeenten tegen de Nederlandse Hervormde Kerk (NHK). In die procedure vragen de gemeenten de Utrechtse rechter uit te spreken dat hervormde gemeenten die niet mee wilden naar de Protestantse Kerk in Nederland, die op 1 mei 2004 ontstond, aan te wijzen als de wettige opvolgers van de hervormde gemeenten in de Nederlandse Hervormde Kerk, met behoud van naam en goederen.

BODEMPROCEDURE: Term die gebruikt wordt om een normale procedure bij de rechtbank te onderscheiden van een kort geding.

VORDERING: Eis die gesteld wordt in een rechtszaak. In de verklaring-voor-rechtprocedure vorderden de eisers dat de rechter zou uitspreken dat de gemeenten (of delen ervan) die niet meegingen de PKN in, de wettige voortzetting zijn van de gemeenten in de NHK en dat zij de naam ”hervormde gemeente” en de goederen zouden mogen behouden. Wanneer de rechter zou besluiten deze eis af te wijzen, vroegen de hersteld hervormde gemeenten de rechter uit te spreken dat de Protestantse Kerk in Nederland een zorgplicht heeft tegenover degenen die nu hersteld hervormde gemeenten vormen.

HERVORMDE GEMEENTEN: De Protestantse Kerk in Nederland kent vier soorten gemeenten: protestantse gemeenten, hervormde gemeenten, gereformeerde kerken en lutherse gemeenten. Het blijvende bestaansrecht van deze vier soorten gemeenten is verankerd in de protestantse kerkorde. Gemeenten hoeven plaatselijk niet te fuseren. In principe kunnen de vier soorten gemeenten in één bepaalde plaats volledig los van elkaar bestaan. Omdat de PKN van mening is dat de Nederlandse Hervormde Kerk zich sinds de kerkvereniging van 1 mei voortzet in de Protestantse Kerk in Nederland zijn de hervormde gemeenten in de PKN volgens die kerk de wettige voortzetting van de hervormde gemeenten in de Nederlandse Hervormde Kerk.

HERSTELD HERVORMDE GEMEENTEN: De Hersteld Hervormde Kerk ziet zichzelf als de voortzetting van de Nederlandse Hervormde Kerk. De hervormde gemeenten -of delen van gemeenten- die op 1 mei 2004 weigerden mee te gaan in de PKN, zien zichzelf als de voortzetting van de hervormde gemeenten in de Nederlandse Hervormde Kerk. Omdat de Protestantse Kerk hervormde gemeenten kent, mogen de gemeenten in de HHK zich van de Protestantse Kerk niet ook hervormde gemeenten noemen. Ze noemen zich daarom hersteld hervormde gemeenten.

BEROEPSMOGELIJKHEDEN: Nu er een vonnis van de rechtbank ligt, kunnen alle partijen besluiten in hoger beroep te gaan bij het gerechtshof in Amsterdam. Na een uitspraak van het hof (arrest) is cassatie bij de Hoge Raad mogelijk.