Chinees parlement in de startblokken
PEKING (ANP) - De Grote Hal van het Volk in Peking mag dan olympische afmetingen hebben, het daar zetelende Chinese parlement zal er de komende twee weken geen gouden medailles winnen voor openheid, democratisering of verbetering van de mensenrechten. De jaarlijkse bijeenkomst van de aangewezen Chinese volksvertegenwoordiging begint morgen met slechts één belangrijke opdracht: niet te veel onrust in het land, zo kort voor de Zomerspelen.
Het Chinese parlement, met nu 2987 leden, is een tandenloze club, alhoewel er in de afgelopen jaren steeds vaker politiek debat was over controversiële onderwerpen. En dat is al heel wat in de eenpartijstaat China. De volksvertegenwoordiging is en blijft toch vooral een slaafs forum dat door de top van communistische partij gepresenteerd beleid netjes afstempelt en archiveert.Ook dit jaar hebben de Chinese leiders, onder wie president Hu Jintao, de agenda zorgvuldig uitgestippeld, met toch nog een aantal opvallende punten. Allereerst moet een nieuwe generatie bestuurders in stelling worden gebracht en ter voorkoming van potentiële onrust zullen voor het eerst ”arbeidsmigranten” worden opgenomen in het -dezer dagen zeer streng beveiligde- parlement.
De op volle toeren draaiende economische motor van de volksrepubliek wordt voor een belangrijk deel geolied door arbeiders die huis en haard op het platteland verlaten voor werk in de oostelijke stedelijke gebieden. Het werk in de bouw of de fabrieken is zeer slecht betaald, de arbeidsomstandigheden zijn uiterst beroerd en de onvrede onder de ongeveer 150 tot 200 miljoen arbeidsmigranten is groot. Ze zien hun familie eens per jaar rond Chinees Nieuwjaar en de overige maanden werken ze zich elke lange dag in het zweet.
Drie arbeidsmigranten krijgen nu een stem in het parlement. Het is een nationale politieke erkenning van deze bevolkingsgroep en het mogelijke begin van werkelijke opheffing van hun rechteloosheid. Migranten in de steden vallen namelijk nog buiten de wet als het gaat om toegang tot de gezondheidszorg en sociale uitkeringen.
De aanstelling van de drie past in een reeds eerder begonnen beleid om de rechten van werknemers te verbeteren. Het zal evenwel nog wel jaren duren voordat ook de laatste dictatoriale fabrieksbaas dat beleid ook echt uitvoert. Hu en de zijnen hopen nu in elk geval een potentiële voedingsbodem voor grootschalige maatschappelijke onrust in de kiem te smoren.
Hu heeft nog een tweede agenda. Hij wil zijn eigen positie verder verstevigen en ervoor zorgen dat zijn vertrouwelingen in de startblokken staan als de nieuwe generatie Chinese bestuurders. Daarom zal Xi Jinping, een rijzende ster binnen de partij, waarschijnlijk de -goeddeels ceremoniële- post krijgen van vicepresident, een functie die hem over enkele jaren in de positie brengt voor het hoogste bestuurlijke ambt. Ook andere politieke vrienden zullen op strategische functies worden gezet.