Troost in pastoraal gesprek is meer dan schouderklopje
OOSTERBEEK - Hoe breng ik God ter sprake in een pastoraal gesprek? „Als God in het therapeutische en pastorale gesprek een rol speelt, dan is dat in ieder geval meer dan alleen een schouderklopje.”
In Oosterbeek werd zaterdag de Herbergdag gehouden, de jaarlijkse contactdag van het Missionair Diaconaal Centrum De Herberg. In De Herberg in Oosterbeek worden mensen tijdelijk opgevangen en begeleid.Drs. W. Dekker, studiesecretaris van de IZB, hield een lezing over hoe God in het pastoraal gesprek ter sprake gebracht moet worden. Volgens ds. Dekker wordt in De Herberg het geloofsgesprek gevoerd vanuit de overtuiging dat een gezond geloofsleven bijdraagt tot heling van het totale leven. In zijn lezing uitte de predikant zijn twijfels of dit in de hervormde gemeenten wel zo beleefd wordt. „Leeft er bij de achterban niet heimelijk de gedachte dat rust, ontspanning en het therapeutische gesprek wel voldoende is? En als God al ter sprake wordt gebracht, dan lijkt dat meestal te gebeuren in bemoedigende zin, in de trant van: U mag er zijn zoals u bent.”
Volgens de IZB-studiesecretaris is dit beeld van Gods te lief en is er voor de echte klacht en de waaromvraag geen ruimte meer. In zijn lezing ging ds. Dekker in op het voeren van een pastoraal gesprek, waarbij God niet uitsluitend een trooster is, maar ook een ”tegenover”, die als een derde aanwezig is.
Ds. Dekker waarschuwde ertegen Jezus te snel en te veel ter sprake te brengen. „Direct over Jezus spreken heeft het gevaar dat langs concrete problemen heen gepraat wordt. Bovendien heeft niet ieder zo’n uitgesproken relatie met Jezus.”
Volgens ds. Dekker zijn de levensthema’s meer omvattend dan de geloofsthema’s. „Tegen alle moderne secularisatietendensen in moet de kunst verstaan worden het gehele leven ”coram Deo”, voor het aangezicht van God, te laten plaatshebben. Dan wordt ook de valkuil vermeden dat God er alleen moet zijn in crisissituaties.”
Net zoals bij de oudtestamentische gelovigen moet God er zijn in de alledaagse dingen van gezin en werk, van momenten van vreugde en pijn, aldus ds. Dekker. „Om die reden moet de therapeut, naast de dagelijkse omgang met God, zo vertrouwd met de Bijbel zijn dat deze tijdens het pastoraal gesprek op onverwachte momenten sprekend kan worden ingevoerd.”
Hoewel het niet verkeerd is een gesprek met Bijbellezen en gebed te eindigen, liet ds. Dekker ook op dit punt een waarschuwing horen.
Tijdens de discussie zeiden een aantal deelnemers moeite te hebben met de uitspraken van de inleider over het te veel ter sprake brengen van Jezus en het soms achterwege laten van Bijbellezen en gebed. Een vraagsteller zei dat hem geleerd was dat de Bijbel en Jezus juist de belangrijkste element waren in het pastorale gesprek. Ds. Dekker antwoordde dat Jezus ook in zijn visie een centrale rol speelt. „Wie echter zegt dat Jezus het centrum is, heeft ook al gezegd dat er een grote periferie bestaat. Ik heb proberen aan te geven dat het niet alleen om de verhouding met Jezus gaat, maar om het grote geheel van God, mens, medemens en schepping.”
In haar openingswoord noemde mevrouw A. Snitselaar het gesprek van Jezus met de Emmaüsgangers een model voor het pastorale gesprek.
A. van Laar wees op de bezinning die plaatsvindt bij de staf van De Herberg. Aansluitend bij de veranderingen in de samenleving, denkt men na over het aanbieden van meerdere programma’s, aangepast aan iedere individuele cliënt.
De komeden tijd wil de staf van De Herberg met de achterban in overleg treden naar de wenselijkheid van deze andere aanpak.
Tevens vindt er beraad plaats of De Herberg tegemoet kan komen aan de toenemende behoefte van mensen aan een kort verblijf voor meditatie of om zich te bezinnen op de inrichting van hun leven.