De landelijke biddag is pas over twee weken, maar op Tholen is dat altijd anders geweest. Daar houden de kerken vandaag hun jaarlijkse biddag voor gewas en arbeid. En niet alleen de kerken zijn daarbij betrokken. Ook het gemeentehuis is vandaag dicht, evenals de scholen - ook de openbare.„Niet meer van deze tijd”, vindt fractievoorzitter Boulogne van het Algemeen Belang Tholen (ABT). „Ik beschouw onszelf als uniek op dit punt, en dat in 2008. Scholen moeten zelf kunnen regelen of ze die dag lesgeven of niet. En ook moet er gelijkheid komen tussen ondernemers. Als het energiebedrijf Delta wil gaan graven, kan dat. Maar als een aannemer voor de gemeente aan het werk is, kan het niet. Werknemers uit Brabant zeggen dan: Waarom moet ik vandaag een vrije dag nemen? Het is in wezen een vorm van rechtsongelijkheid.”

Voorbehoud
Een meerderheid van de Thoolse gemeenteraad staat op dat standpunt. In het collegeakkoord van PvdA, SGP, CDA en VVD (samen 14 van de 19 zetels) is dan ook opgenomen dat het beleid voor bid- en dankdagen heroverwogen zal worden „voor zover het betreft de gemeentelijke competentie, rekening houdend met individuele standpunten.”

Overigens heeft coalitiegenoot SGP, om principiële redenen, op dit punt een voorbehoud mogen maken. Fractievoorzitter Hoek van de SGP maakt zich desondanks weinig illusies: „De dingen veranderen, dat is een realiteit. Het is een gevolg van de verkiezingsuitslag in 2006, toen de christelijke partijen de meerderheid verloren. Als dat gebeurt, ligt dit soort dingen op de loer.”

De discussie over dank- en biddagen is nog maar één gevolg van de gewijzigde verhoudingen, schetst Hoek. „Er is ook uitgebreid gesproken over verruiming van de openingstijden van de horeca. Dat plan is gelukkig nog afgeschoten, maar dat had er puur mee te maken dat het niet goed was doordacht. Overigens kan het nog veel erger. Je moet er niet aan denken dat er een discussie volgt over het ambtsgebed.”

Het CDA wil de discussie over bid- en dankdagen niet in de pers voeren, zegt fractievoorzitter Bout. „Die hoort in de raadzaal thuis.” Ook over het standpunt dat het CDA gaat innemen, wil Bout niets kwijt. „We spreken daar nog over.” De kwestie komt eind maart aan de orde in een commissievergadering en de week daarop worden besluiten genomen in een raadsvergadering.

Heel gevoelig
De praktijk rond bid- en dankdagen ligt politiek in elk geval „heel gevoelig”, weet Hoek. Die gevoeligheid nam nog toe nadat een meerderheid in de raad in eerste instantie toezegde aan de confessionele partijen dat er een brede maatschappelijke discussie zou komen over de invulling van beide dagen. Die toezegging was bedoeld als concessie aan met name ChristenUnie (2 zetels) en SGP (4 zetels). Nu komen diverse partijen, waaronder ABT, daar weer op terug.

ABT-leider Boulogne erkent dat het beter was geweest om helemaal geen concessies te doen. „Om niemand hoop te geven, is het beter om gewoon te zeggen dat we hoe dan ook voor ons standpunt gaan. Daarmee voorkomen we dat we mensen iets gaan beloven wat we niet na kunnen komen.”

Betekent dit dat Boulogne bang is dat een meerderheid van de Tholenaren de praktijk niet wil wijzigen? „Nee hoor, daar zijn we niet bang voor. Maar in discussies als deze komen daar vaak alleen de mensen op af die er een punt van maken. Dat geeft al snel een vertekend beeld.”

Teer punt
SGP’er Hoek is mild over de draai van onder meer het ABT. „De reden daarvoor is dat partijen hun eigen standpunten willen vasthouden. Daar kan ik me iets bij voorstellen, omdat wij er ook zo in staan. Ook al zou uit de discussie komen dat het anders moet met de bid- en dankdagen, dat zou voor ons niets veranderen omdat wij principiële argumenten hebben.”

Toch vindt Hoek het jammer dat het maatschappelijk debat over de kwestie is afgeschoten. „Binnen de achterban is dit een heel teer punt. We zouden graag gezien hebben dat de geluiden uit de achterban ook goed gehoord worden in de politiek.”

Ook praktisch zijn er bezwaren: veel ambtenaren zien hun twee vrije dagen niet graag in rook opgaan. Een woordvoerster van de gemeente Tholen kan onrust hierover echter „bevestigen noch ontkennen. Ik kan niet voor anderen spreken.” Ze weet wel dat het recht op de twee vrije dagen van oudsher geldt. „Zelfs collega’s die hier al meer dan veertig jaar werken, kunnen zich niets anders herinneren.”

Dat is volgend jaar wellicht anders. Alhoewel er verschillende scenario’s denkbaar zijn, is Hoek er niet gerust op. „De stellingen zijn al ingenomen.”