Potgrond kan bron van legionella zijn
AMSTERDAM (ANP) - De overheid moet potgrond veel beter controleren op de legionellabacterie. Daarvoor pleit legionelladeskundige Jeroen den Boer in een onderzoek waarop hij binnenkort promoveert. Het magazine van het Amsterdamse AMC-ziekenhuis publiceert dinsdag een artikel over zijn onderzoek.
Volgens de promovendus moet er ook veel meer aandacht komen voor koeltorens als potentiële besmettingsbronnen en voor drinkwater dat uit meren en rivieren wordt gewonnen.Het huidige preventiebeleid van de overheid schiet volgens de promovendus ernstig tekort. Het is veel te algemeen, vindt hij, en mist daardoor zijn doel.
Den Boer heeft jaren geïnventariseerd waar in Nederland de legionellabacterie en de veteranenziekte voorkomen. Hij hoort van besmette patiënten regelmatig dat ze in de weken rond hun besmetting in een tuincentrum zijn geweest. „Soms hebben ze daar helemaal geen planten of potgrond in hun handen gehad, maar toch zijn ze besmet geraakt.” Volgens hem kan dat via de lucht zijn gebeurd.
De legionellabacterie kan de veteranenziekte veroorzaken, een soort longontsteking die dodelijk kan zijn. In Nederland overleden in 1999 21 mensen aan de ziekte, die ze in het Westfriese Bovenkarspel hadden opgelopen. Ongeveer 200 mensen raakten besmet. De besmetting deed zich voor op een beurs waar de bacterie zich had genesteld in een bubbelbad dat tentoon werd gesteld.
Per jaar wordt bij ongeveer 400 Nederlanders veteranenziekte vastgesteld. Ongeveer de helft van hen heeft de besmetting in Nederland opgelopen. Van de patiënten overlijdt ongeveer 5 procent.
Na de uitbraak in Bovenkarspel heeft de overheid een grootscheeps preventiebeleid opgezet. De bacterie nestelt zich vaak in leidingen voor warm water. Instellingen als ziekenhuizen, sauna’s en zwembaden moeten sindsdien hun waterleidingen regelmatig desinfecteren en doorspoelen. Ook moeten medewerkers daarover logboeken bijhouden.
Volgens Den Boer werkt het systeem niet. „Er doen zich regelmatig besmettingen voor bij instellingen die kunnen aantonen dat ze zich keurig aan de regels hebben gehouden.” Ook hekelt hij het gebrek aan slagvaardigheid van de overheid als eenmaal een besmetting is aangetoond. „Er zijn veel te veel partijen bij de bestrijding betrokken. Niemand weet precies wie wanneer geacht wordt iets te doen.”
Het is volgens Den Boer veel zinvoller om bij de bestrijding maatregelen te nemen in gebieden waar de veteranenziekte daadwerkelijk is geconstateerd, zoals bijvoorbeeld in gebieden waar het drinkwater uit het oppervlaktewater wordt gewonnen. Dat is bijvoorbeeld het geval in Limburg, en Noord- en Zuid-Holland. In Brabant, waar het water uit de grond wordt opgepomd, komt de ziekte volgens Den Boer veel minder voor.