Een voorbeeld. Bij recordpogingen lukte het met 1 liter benzine 200 kilometer te rijden. Auto’s kunnen dus veel zuiniger opereren. Een hybride type als de Toyota Prius wordt volop als milieuvriendelijke wagen aangeprezen. De realiteit is echter dat de Prius nauwelijks zuiniger is dan een ander model dat economisch met brandstof omspringt, en dat de bereikte energiewinst dankzij efficiëntere aandrijving weer gebruikt wordt voor extra luxe zoals stoelverwarming.Ook CO2-compensatie is regelmatig onderwerp van gesprek. Het klinkt aardig dat als goedmaker voor een vervuilende vliegreis bomen worden gekocht. Maar je hoeft geen doemdenker te zijn om hierin vooral een mooi marketingverhaal te zien dat het geweten moet sussen. Het betreft geen realistische vorm van CO2-compensatie.

Vandaag de dag wordt breed ingezet op biobrandstoffen. De auto volgooien met een volledig onschuldige brandstof klinkt bijzonder aantrekkelijk. Het kabinet wil dat in 2010 5,75 procent van de brandstof uit landbouwgewassen komt. Maar of dit haalbaar is? De productie van biobrandstoffen biedt nauwelijks milieuvoordeel. Met nieuwe technologieën, zoals het omzetten van vingergras in ethanol, lijkt dit wel te realiseren.

De simpelere oplossingen liggen vaak binnen handbereik. Voor de derde wereld is dat bijvoorbeeld de Solar Cooker. Met dit eenvoudige toestel kan op zonlicht worden gekookt. Een prima alternatief voor de 2 miljard mensen die dagelijks op een houtvuur hun maaltijd bereiden. En in Nederland hebben we natuurlijk de fiets. Meer fietsen levert direct milieuwinst op. Elke auto- of busrit die je vervangt, bespaart energie en vermindert de CO2-uitstoot. Een trip van 15 kilometer kost ongeveer 1 liter benzine. Dezelfde rit met een gewone stadsfiets afleggen, vergt ongeveer 280 kilocalorieën, wat gelijkstaat aan de energie uit anderhalve energiereep. Ook hier biedt nieuwe technologie winst. Met de efficiëntste fiets voor dagelijks gebruik, de Quest van Velomobiel.nl, kost datzelfde ritje maar 170 kilocalorieën. Dankzij een tweewieler met hybride aandrijving, de elektrische fiets, kunnen ouderen zich ook milieuvriendelijk blijven verplaatsen. Als een kwart van alle korte ritten met de fiets wordt gedaan, levert dit een besparing aan CO2 op die gelijkstaat aan de vervanging van 925.000 gewone auto’s door hybride modellen.

Dit aantal lijkt realistisch de overheid een gericht fietsbeleid voert. Uit het onderzoeksprogramma van de Fietsersbond, de Fietsbalans, blijkt dat er een duidelijk positieve correlatie is tussen de maatregelen die een gemeente neemt voor de fiets en het fietsgebruik in de stad. Maar net als bij de Solar Cooker blijkt het een rol te spelen dat de fiets als weinig hip te boek staat. Gelukkig lijkt er elders in Europa wel een omkeer plaats te vinden. Talrijke grote steden als Parijs en Londen ontdekten de fiets als oplossing voor de dichtgeslibde steden.

Kees Bakker, Fietsersbond