Verontrusten GKV presenteren visie
ZWOLLE - De Vijfhoek, een groep verontrusten uit de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) en uit de Gereformeerde Kerken hersteld (GKH) hebben gisteravond een visiedocument gepresenteerd. Ze maakt zich zorgen over de koers van de GKV.
Het document is opgesteld naar aanleiding van diverse bijeenkomsten over Schriftgezag die de verontrusten de afgelopen drie jaar hebben belegd. In het visiedocument ”Gods Woord of mensenwoord?” wordt gesteld dat in de GKV de aandacht is verschoven van „de Bijbeltekst naar de Bijbellezer, van het Schriftgezag naar de ervaringswereld van de hoorder, van Christus naar christen, van God naar mens.”De Vijfhoek signaleert een veranderd denken over Genesis 1 (de schepping) en over ethische zaken als zondagsrust, huwelijk en echtscheiding, homoseksualiteit en de positie van de vrouw. „We zijn inmiddels een kerk geworden waarin allerlei tegensprekende meningen rustig naast elkaar kunnen bestaan. Dit noemt men ook wel de plurale kerk”, stelt het document.
Ook het denken over de kerk is sterk veranderd, aldus de verontrusten. „Tot voor kort waren we ervan overtuigd dat de bedding van het kerkvergaderend werk van Christus in Nederland loopt via de gereformeerde leer. We zien hoe deze belijdenis steeds meer wordt losgelaten. Het is een verschuiving van de eenheid van belijden over de kerk naar de eenheid van de oecumene van het hart.”
Deze verschuivingen zijn volgens de Vijfhoek „rampzalig” voor het kerkelijk samenleven. Zo leggen bezwaren op grond van Schrift en belijdenis geen gewicht meer in de schaal en is er „geen enkele mogelijkheid om nog ergens tegen in beroep te gaan.”
De verontrusten zien parallellen met de Gereformeerde Kerken in Nederland in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. „De synodaal gereformeerden waren gelovigen die de tijdgeest toegang gaven in hun denken, en die kerk is eraan ten onder gegaan. Ook wij hebben de tijdgeest toegang gegeven tot ons denken en voor ons zal het dezelfde gevolgen hebben. Laten we ons daarom bekeren, voor het te laat is.”
De voorzitter van De Vijfhoek, J. F. Bos uit Gramsbergen, zei gisteravond dat er in de kerken een strijd zichtbaar is tussen vrouwenzaad en slangenzaad, tussen God en de duivel. „Er is geen vrijzinnigheid”, aldus Bos, „maar we zitten wel op de verkeerde weg. Ook bij ons is de menselijke ervaring uitgangspunt voor een zoektocht naar God. We lopen het gevaar in deze cultuur op te gaan en het zicht op God kwijt te raken.”
De bijeenkomst in Zwolle trok een paar honderd belangstellenden. Zij mochten schriftelijke vragen stellen. „Is het zonde om je af te scheiden en de band met broeders en zusters af te snij- den?” vroeg iemand. Bos: „Het gaat erom dat we een band met Christus hebben. Dan moeten we ook in gehoorzaamheid Zijn weg gaan. Als de ontwikkelingen in de kerken zo doorgaan, dan kan er een moment van scheiding komen.”
Bos verwacht weinig van een gesprek met de synode of met hoogleraren van de Theologische Universiteit in Kampen. Volgens hem leert de ervaring dat het „buitengewoon moeilijk” is een inhoudelijk gesprek op gang te brengen. „We zijn totaal van elkaar vervreemd.”
Hij durft echter niet te zeggen dat de GKV een valse kerk is geworden. „Maar je ziet wel dat steeds meer kenmerken van de valse kerk openbaar worden.”
Hoe nu verder? „Reformatie is geboden. Het is niet te verwachten dat de GKV zullen terugkeren tot de oude paden, tot de gereformeerde belijdenis. We zijn onderweg, maar we zijn niet allemaal even ver. De een heeft zich al gevoegd bij de GKH, anderen zullen dat nog doen.”
Bos erkende dat De Vijfhoek zich nadrukkelijk richt op de GKH, het kerkverband dat in 2003 ontstond uit onvrede over de koers van de GKV. „Maar”, zei hij, „verontruste vrijgemaakten kijken niet alleen naar het functioneren van de belijdenis in de GKH, maar ook naar de verdeeldheid. Veel mensen vragen zich af: Zijn we veilig bij u of komen we van de regen in de drup?”
UITLEG
VERONTRUSTEN – Verontruste leden binnen de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) maken zich zorgen over de ontwikkelingen binnen hun kerkverband. Ze wijzen dan op het functioneren van het Schriftgezag, de binding aan de belijdenis en de invloed van de evangelische beweging. De bezwaarden –hoeveel het er precies zijn is niet bekend– ondernamen de afgelopen jaren meerdere initiatieven, waarvan De Vijfhoek en de websites gereformeerdblijven.nl en eeninwaarheid.nl het bekendst zijn.
DE VIJFHOEK – De Vijfhoek is een groep verontrusten uit de GKV en uit de Gereformeerde Kerken hersteld (GKH). In juni 2004 kwamen leden uit vijf kerken (Dalfsen, Langeslag, Zwolle Zuid, Zwolle Berkum en Nieuwleusen) voor het eerst bijeen om te spreken over de synodebesluiten van Zuidhorn (2002) en de doorvoering daarvan in hun gemeenten. Aandachtspunten waren onder meer het Schriftgezag, de Liedboekliederen, de betekenis van de wet, en evangelische invloeden.
De Vijfhoek organiseert studie en bezinningsavonden. De laatste had plaats op 17 januari. Ds. H. W. van Egmond sprak toen over ”Het heilig avondmaal en onze kerken”.
VISIEDOCUMENT – In het visiedocument ”Gods Woord of mensenwoord?” maakt De Vijfhoek de balans op van de studieavonden die de afgelopen drie jaar zijn belegd. De verontrusten presenteerden het negen pagina’s tellende document gisteravond in partycentrum ”De Vijverhoeve” in Zwolle.
BEZWAREN – In het visiedocument stelt De Vijfhoek dat de koers van de GKV lijkt op de ontwikkelingen die er de afgelopen decennia waren in de Gereformeerde Kerken in Nederland. Zo is er volgens de verontrusten in de theologie een verschuiving zichtbaar van „Bijbeltekst naar exegeet”. Dat blijkt in het spreken binnen de GKV over ethische zaken als zondagsrust, huwelijk en echtscheiding, homoseksualiteit en de positie van de vrouw. Het denken over de kerk is eveneens sterk veranderd, aldus het document.
TOEKOMST – In het visiedocument roept De Vijfhoek de kerkleden op tot berouw, bekering en een gehoorzame levenswandel. De verontrusten verwachten dat dit tegenstand zal oproepen. „Mogelijk vervreemding, verwijdering en zelfs uiteindelijk ook: scheiding.”