In de Arena in Oberhausen ging donderdag een driedaags Willow Creek-leiderschapscongres van start, met „topsprekers” als Hybels zelf en de Amerikaanse ex-president Jimmy Carter. Laatstgenoemde is overigens niet lijfelijk aanwezig; vooraf was een „exclusief interview” met hem opgenomen, met als thema ”De herontdekking van de menselijkheid”, dat donderdagmorgen vanaf de grote schermen voorin te volgen was.Het onderwerp menselijkheid, naastenliefde, diaconaat, speelt een belangrijke rol op het congres. „Met liefde, competentie en creativiteit” wil Willow Creek diaconaat en evangelisatie verenigen, zo meldt de aankondiging.

Voor de conferentie hadden zich een kleine 5400 voorgangers, oudsten en andere belangstellenden aangemeld - uit alle kerken. Een krappe duizend van hen volgen het evenement via een live-verbinding in Winterthur (Zwitserland) en Linz (Oostenrijk).

Huurling

Hybels, oprichter van de Willow Creek Community Church (WCCC) in Chicago, verzorgde donderdagmorgen de eerste voordracht: ”Waarvoor ik sterven zou”.

Opnieuw onderstreepte de Amerikaanse voorganger de in zijn optiek fundamentele noodzaak een „visioen” voor de gemeente te hebben, een visie te ontwikkelen. En: een echte leider is bereid daar, in het uiterste geval, zijn leven voor te geven. „Er zijn, ook hier, voorgangers, die wel een visie hebben, maar als er dan moeilijkheden komen, vluchten ze weg. Dat zijn de huurlingen, waarover Jezus spreekt. Tot welke groep behoort u?”

Niet minder belangrijk is dat deze visie ook wordt gedragen door de gemeente. „U kunt op een zondag afkondigen: Gemeente, de komende drie dagen ben ik weg. Ik ga naar een eenzaam oord, en zal mij daar met de heiligste zaken bezig houden. En als ik dan terugkom, zal ik u vertellen wat God en ik willen dat u gaat doen.”

Nee dus, aldus de WCCC-voorganger. „Het gaat om déze vraag: Hoe wil Gód dat onze gemeente er over vijf jaar uitziet? En ga dan met uw gemeente in gesprek. Met de vrouwenkringen, met de studenten. Schrijf dan maar op: wat vinden zij? U doet dan iets wat leiders maar zelden doen: U luistert.”

Clinton
Uiteindelijk ligt er dan, idealiter, een visiedocument op tafel waar de hele gemeente achter kan staan. Hybels: „Ik ben een aantal jaren geestelijk adviseur geweest van president Clinton. Op een dag had er een terroristische aanslag plaatsgevonden. Clinton belde me terwijl ik in de auto zat. Hij vroeg me hem te helpen een speech op te stellen. Clinton had al veel speeches uitgesproken, maar ik had er nog nooit een beluisterd. Ik reed meteen terug naar huis, en schreef een speech. Wat denkt u: heb ik die keer geluisterd toen Clinton zijn speech uitsprak of niet? Juist, ja. En: sommige zinnen die ik hoorde waren van mij! Dat is het: als u als voorganger zó straks uw visiedocument klaar hebt, zegt de gemeente: Dat is ónze visie.”

Maar, waarschuwde Hybels, „in een gemeente is één persoon belangrijker dan alle anderen. Dat is de leider. Uw gemeenteleden zullen ook precies aanvoelen, u daar op testen, of u voor uw visie gáát, zelfs bereid bent ervoor te sterven, of dat u een huurling bent. Tegelijk: als u op dit moment voelt dát u een huurling bent, u kunt nog terug.”

Reveal

Donderdag was ook een (vooraf opgenomen) interview te zien waarin Hybels in gesprek gaat met Carly Fiorina, oud-topvrouw van Hewlett-Packard en door het magazine Fortune zes jaar lang getypeerd als machtigste vrouw in het bedrijfsleven. Fiorina is zelf geen christen, merkte een Willow-woordvoerder tijdens een persconferentie op, „maar we kunnen als kerk wel veel van haar leiderschapsstijl leren. En zij op haar beurt komt er via Willow Creek mogelijk achter dat de kerk zo vreemd nog niet is.”

Tijdens de persconferentie kwam ook het -geruchtmakende- rapport ”Reveal: Where Are You?” (Onthul: waar bent u?) aan de orde. Dit bevat de uitkomsten van een onderzoek naar, onder andere, de „geestelijke groei” van de (duizenden) mensen die de laagdrempelige Willow Creekdiensten bezoeken.

Verschillende Willow-vertegenwoordigers (Hybels zelf was niet aanwezig) toonden zich uiterst ongelukkig met het feit dat de discussie rond dit rapport vrijwel geheel cirkelt rond één uitspraak van Bill Hybels: „Wij hebben ons vergist.” „Eén e-mailtje vanuit Amerika komt bij de media terecht”, aldus Gary Schwammlein van de Willow Creek Association International, „en niemand leest het rapport echt meer.”

Maar, Hybels schrijft toch zelf ook, in het voorwoord van Reveal, dat de uitkomsten hem hebben geschokt? „Dat ís ook zo. Maar daarmee bedoelde hij uitdrukkelijk níét dat het hele Willow Creekconcept op een vergissing berust. Hybels heeft ermee willen aangeven dat Willow Creek tot nu toe te sterk heeft gefocust op zoekers, en op het ontwikkelen van materiaal voor niet-kerkelijken. Mensen zijn te veel bij de hand genomen. Er had meer benadrukt moeten worden dat zij zelf ook de Bijbel moeten lezen, zelf verantwoordelijk zijn voor hun geestelijke groei.

En wat betreft het feit dat bijvoorbeeld een kwart van de, wat wij noemen, volledig toegewijde volgelingen van Christus (”Christ-centered”) aangaf te weinig voedsel in de diensten te ontvangen en overweegt de kerk te verlaten: de andere kant is dat 75 procent wél tevreden is.”

Overigens gaat Willow Creek verder met haar onderzoek, en wil dit ook verder uitbreiden, aldus Schwammlein. Welke gemeenten groeien, en hoe komt dat? Wat gebeurt er in gemeenten waarvan de meeste leden erg tevreden zijn? „Op basis van de uitkomsten daarvan kunnen we dan weer materiaal ontwikkelen waarmee we anderen dienen.”

Wisseling WCCC-leiderschap

CHICAGO - In de Willow Creek Community Church (WCCC) in Chicago heeft een wisseling in het leiderschap plaats. De drie ”teaching pastors”, Gene Appel, Randy Frazee en Nancy Beach, leggen hun taken neer, waarbij in ieder geval Appel en Frazee een andere (grote) gemeente hopen te gaan leiden. WCCC-oprichter en het gezicht van Willow Creek wereldwijd, Bill Hybels (1952), die zich vier jaar geleden wat terugtrok als hoofdvoorganger van de WCCC, zal deze functie opnieuw op zich nemen.

Dat maakte Ulrich Eggers, voorzitter van Willow Creek Duitsland, gisteren bekend op een persconferentie in Oberhausen. Volgens Eggers is er van narigheid geen sprake. „Eigenlijk komt het erop neer: het gaat hier om drie ”sterren”, die Hybels een beetje gezien heeft als zijn opvolgers. Maar als je drie van zulke mensen één team, één Bill Hybels zeg maar, wilt laten worden, vraagt dat bijna om moeilijkheden: zij zijn veel meer gewend om alleen aan het roer te staan, alleen beslissingen te nemen. Gene Appel en Randy Frazee hebben op een gegeven moment aangegeven weer een eigen gemeente te willen gaan leiden. Daarop is toen het besluit gevallen dat Hybels zelf weer volledig hoofdvoorganger wordt.”

De WCCC omvat, naast de hoofdgemeente in South Barrington, vijf regionale gemeenten.