Binnenland

„Nederlandse vrouw was beste rekenaar”

Vrouwen in de Lage Landen zijn eeuwenlang de beste rekenaars ter wereld geweest. Dat blijkt uit onderzoek van de economisch historici Tine de Moor en Jan Luiten van Zanden van de Universiteit Utrecht.

29 January 2008 13:01Gewijzigd op 14 November 2020 05:30

Zij ontdekten dat de inwoners van Nederland en Vlaanderen al sinds de late 15de eeuw bijzonder goed in cijferen waren en dat vrouwen evengoed, en soms zelfs beter, konden rekenen en tellen dan mannen. Die vondst is opvallend, want studies wezen tot op heden altijd uit dat de scholing van vrouwen in die tijd sterk achterliep. De onderzoeksresultaten worden donderdag op 31 januari in Antwerpen gepresenteerd tijdens de Derde Vlaams-Nederlandse Conferentie.De Moor en Luiten van Zanden stelden de gecijferdheid vast door te kijken naar de manier waarop mensen hun leeftijd opgaven bij volkstellingen en andere bevolkingsregistraties. Als grote groepen hun leeftijd afronden op een 5 of een 0 wijst dit op een geringe vertrouwdheid met cijfers en een beperkt vermogen om te tellen; doet men dit niet, dan is men redelijk rekenvaardig. Het criterium van afronden of leeftijdstapelen wordt ook door internationale organisaties zoals de VN gebruikt om wereldwijd de gecijferdheid te meten.

Diverse bevolkingsregistraties uit het verleden geven een goed overzicht. In het Nederland en Vlaanderen van rond 1500 blijkt het leeftijdstapelen al vrijwel verdwenen uit de registratiebronnen. In de rest van Europa, zelfs in het zeer ontwikkelde Noord-Italië, kwam dat toen nog op grote schaal voor. In de 18e eeuw keerde het leeftijdstapelen in Vlaanderen overigens weer terug.

De resultaten van De Moor en Luiten van Zanden sluiten aan bij meer kwalitatieve indrukken van historici over de scholingsgraad van Nederland en Vlaanderen in de 15de eeuw. Zo is bekend dat religieuze bewegingen zoals de moderne devotie en de Reformatie, waarin de nadruk lag op het zelfstandig lezen van de Bijbel en andere boeken, veel aanhang kregen. Wetenschappers gaan ervan uit dat de hoge scholingsgraad de economische ontwikkeling van de Lage Landen in deze periode sterk heeft gestimuleerd.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer