„Neonazisme steeds vaker gewelddadig”
APELDOORN - Het rechtse radicalisme op straat en op scholen neemt toe en extreem rechts is zeker niet ongevaarlijk. „Extreem rechts krijgt een gewelddadiger profiel”, stelt Jaap van Donselaar in de jongste uitgave van het Burgemeestersblad.
Van Donselaar is als extreemrechtsdeskundige verbonden aan de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting. Hij baseert zijn stellingen op ontwikkelingen van de afgelopen tijd in de samenleving. „Minirassenrellen waarbij jongerengroepen zijn betrokken, zijn een wekelijkse aangelegenheid geworden.” Ook wijst hij op een wapen- en explosievenvondst in de woning van een neonazistische verdachte in Spijkenisse. In Almere pleegde een groep een aantal ernstige brandstichtingen.Een ”Blood and Honour”-groep viel in 2006 in Uitgeest een groep antifascisten aan, waarbij commando’s werden gebruikt die erop wijzen dat er van tevoren was geoefend, aldus Van Donselaar. Woensdag zou voor de rechtbank in Haarlem de zaak dienen tegen de rechtsradicale verdachten die bij de vechtpartij waren betrokken.
De onderzoeker begrijpt niet waarom de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) extreem rechts niet als bedreiging voor de democratische rechtsorde ziet. „Ik begrijp echt niets van die relativerende houding van de AIVD. Al die vage groepen die op lokaal niveau opereren kunnen in een spoor komen dat gewelddadiger en ideologischer geladen is dan nu.”
Misschien reageert de AIVD minder sterk op de radicalisering van rechts dan op moslimextremisme omdat extreem rechts een al jaren bekend fenomeen is, oppert Van Donselaar. „Extreem rechtse jongeren hebben gewone Hollandse namen. Het etiket nazi past niet op die rakkers die allerlei vervelende dingen doen. Terwijl het beeld van moslimextremisten bepaald wordt door de Hofstadgroep en de moord op Theo van Gogh.”
Het zou volgens Van Donselaar echter best wel eens zo kunnen zijn dat jonge moslims erg op lonsdalers lijken. „Ze zijn beide heel jong, de ideologie zit nog niet heel diep, maar ze zijn wel aan het zoeken naar hun identiteit en ze kunnen ook heel vervelende dingen uithalen.”
Vorig jaar al constateerden vier door de regering ingestelde interventieteams dat Nederlandse gemeenten geen raad weten met de toegenomen multiculturele spanningen onder jongeren. Volgens de teams weten lokale besturen vaak niet hoe ze de problemen onder rechtsradicale jongeren moeten aanpakken.