NOS interviewt prinses Margriet bij 65e verjaardag
APELDOORN - Prinses Margriet speelt niet graag de eerste viool. De tweede plaats, na haar zus, koningin Beatrix, bevalt haar goed. „Ik ben niet iemand die erg eerzuchtig is. Zo ben ik nu eenmaal gebakken.”
Dat zegt de prinses in een interview dat de NOS met haar heeft gehouden ter gelegenheid van haar 65e verjaardag, op 19 januari. De opname wordt de avond voor haar verjaardag, vrijdag 18 januari, uitgezonden. Het gesprek gaat over haar geboorte in het Canadese Ottawa, over haar schooltijd, de kleinkinderen uit Amsterdam en haar visie op Europa. Prinses Margriet komt in het portret naar voren als een charmante vrouw, met veel liefde voor Canada en veteranen en als een oma die geniet van haar gezin.Plichtsbesef dreef én drijft haar. Dat blijkt uit het vele werk dat zij voor het Rode Kruis verzette. Als studente rolde ze erin en ze schopte het tot voorzitter van het internationale bestuur van de hulporganisatie. Over het aanvaarden van die positie heeft zij „wel even heel, heel hard moeten nadenken.” „Ik heb er geen spijt van gehad. Want je merkt dat je als voorzitter veel meer kunt bereiken dan als zomaar een lid.”
Vanuit haar Rode Kruisfuncties zag prinses Margriet veel van het leed in de wereld: aids, vluchtelingenkampen, rampen. Dat had invloed, ook op de opvoeding van haar kinderen, vertelt zij. Als de vier jongens over het eten zeurden „kregen ze wel te horen dat kinderen in andere werelddelen maar wat blij zouden zijn met de boterham of het stukje vlees dat op hun bordje lag. Maar later, toen ze zelf op reis gingen, hebben ze dat ook wel gezien, en begrepen ze dat je heel dankbaar moet zijn dat je in dit deel van de wereld geboren bent.”
Ook van haar ouders, koningin Juliana en prins Bernhard, kreeg prinses Margriet mee dat mensen zuinig moeten zijn. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog „was het een tijd van schaarste. Aan alles was gebrek.” Ook op het paleis. „Dingen waren gewoon niet te krijgen, maar als kind besef je dat niet.” Op school hielp zij een klasgenootje dat geen schoenen had „of waar iets mee was gebeurd” door haar eigen schoenen te geven. „Er waren nauwelijks schoenen te krijgen. Ik heb er behoorlijk straf voor gekregen.”
Haar schooltijd was niet de leukste, althans wat betreft de jaren op de school van de idealistische pedagoog Kees Boeke in Bilthoven. „Zo’n school waar alles anders en nieuw moest zijn en waar we dus absoluut niet leerden. Want het moest allemaal heel creatief zijn en vooral geen discipline en dat soort dingen. Ik was eigenlijk heel erg blij dat ik van die school af mocht.” „Het was zo gewild idealistisch. Wij moesten op paardendekens liggen na de lunch en dan naar Bach luisteren. Dat was verplicht. Het heeft jaren geduurd voor ik van Bach hield.” „Nu doe ik dat wel”, vertelt de prinses, die zichzelf „verlegen” noemt.
Van de jaren in Canada, waar zij in 1943 werd geboren, herinnert de prinses zich niet veel. Veel foto- en filmmateriaal is er ook niet van. „Ik moet het hebben van de verhalen.” Een van die verhalen is dat haar geboorte min of meer het leven van haar vader redde. Prins Bernhard moest vanwege de geboorte van zijn derde dochter en vanwege de bof die hij had opgelopen langer bij zijn vrouw in Canada blijven. „Dat heeft zijn leven gered, want het vliegtuig waar hij anders mee terug zou zijn gegaan is neergestort.”
Canada heeft haar hart gestolen, zegt prinses Margriet in het interview. „Ik houd van de mensen, ik vind het een prachtig land. Ja heerlijk, al die ruimte die ze daar hebben.” Ook met de Canadese veteranen die hielpen bij de bevrijding van Nederland heeft ze een bijzondere band. „Ik vind het heel belangrijk dat we die mensen dankbaar zijn en dat we dat hooghouden.”
Haar leven zal na haar 65e verjaardag niet veel anders zijn dan ervoor, aldus de Apeldoornse prinses. Zij krijgt AOW, dat is nieuw, maar „verder verandert er voor mij niets.”
De echtgenote van Pieter van Vollenhoven geniet ondertussen met volle teugen van het grootmoederschap. „Dat is een heel nieuwe fase in het leven. Het is een heel ontroerend moment als zo’n kleinkind geboren is. Het bepaalt je weer even bij de geboorte van je eigen kinderen. En daarna groeien ze op en worden het mensjes. Het leuke van kleinkinderen is dat het de bedoeling is dat grootouders niet de lasten hebben, maar wel de lusten.”
Prinses Margriet gaat met hen graag de bossen rond Paleis Het Loo in. „Het geeft ook ontzettend veel voldoening om met hen in de natuur te zijn en uitleg te geven over vogels en over dieren. Het zijn natuurlijk wel stadskinderen. Het verschil tussen een park en een bos moet je soms wel eens duidelijk maken.”