Volgens de oud-minister van Landbouw moet rentmeesterschap niet verpakt worden in „geweldige filosoficaties. Natuurlijk, intellectuele doordenking is ook nodig. Maar het gaat erom dat de mens de opdracht heeft de aarde te bewaren én dat hij verantwoordelijk is voor zijn daden. Naast de oproep tot geloof moet ook dat weer een plaats krijgen in de preek.”Voor Veerman staat de opdracht van God aan de mens centraal. „Wees vruchtbaar, word talrijk en bevolk de aarde. Die opdracht zet niet in op de suprematie van de mens, maar geeft een diametraal andere visie.”

De confessioneel-hervormde oud-minister verdeelde geheel in stijl zijn lezing in drie punten. Onder instemmend gelach van de bijna 150 predikanten sprak hij over de gegeven opdracht, de geschonken aarde en de onvervulde plicht.

„God geeft ons de aarde”, aldus Veerman. „Maar niet zomaar. Het is een erfdeel, geërfd van onze Erflater en voor ons nageslacht. Het is dus geen wingewest. Daarbij heeft een mens niet alleen rechten, maar ook plichten. Geen heerszucht, maar benutting, gekoppeld aan zorgplicht.”

Hok uitmesten
Volgens Veerman gaan veel mensen functioneel met de natuur om. Ze onderhouden de natuur met als doel: hoeveel productie levert het op en hoe ver kunnen we gaan zonder dat het biologisch evenwicht verstoord wordt en moeder aarde zich tegen ons keert. Meer heil ziet hij in een „spirituele” opvatting. „De natuur is aan ons gegeven, maar ook van ons afhankelijk. Zij is aan onze zorg toevertrouwd.

Neem nou iets eenvoudigs als het verzorgen van de kippen bij mij thuis”, verduidelijkte hij. „Kippen eten geven gaat nog wel. En eieren rapen is het makkelijkste karweitje. Maar het hok uitmesten hoort ook bij de plichten van het rentmeesterschap.”

Overigens moeten mensen niet alleen anders handelen, maar ook anders denken, vindt Veerman. „De verlichting stelde de individuele mens als maat van alle dingen. Dat is eenzijdig en hoogmoedig. Er is een hernieuwde visie op kernwaarden als vrijheid en gerechtigheid nodig. Vrijheid is een opdracht, geen recht. Vrijheid betekent dat de mens de mogelijkheid heeft om te kiezen. Voor zijn keuzes moet hij dan ook verantwoordelijkheid dragen.”

Zulk rentmeesterschap zorgt niet voor een hemel op aarde. „Maar het geeft wel reliëf in het leven. Naast het heil voor de kudde in de prediking, komt ook de relatie tussen Schepper en geschapene centraal te staan door te preken over de zorg voor het gegevene.”

Heidens
Drs. W. Dekker, studiesecretaris van de IZB, sprak over het antwoord van de kerk op het moderne heidendom. Onder heidendom verstaat hij wicca, ietsisme en ook humanisme. „Het eerste is zichtbaar heidens, het tweede hyperindividueel en het derde antropocentrisch.”

De zoektocht naar aanpassing is gevaarlijk, volgens ds. Dekker. „Al is het wel goed iets uit de postmoderne cultuur op te pakken. Gooi het niet gelijk bij het oud papier.”

Veranderingen in de opbouw van kerkdiensten zijn in zijn ogen niet verboden. „De IZB zal de laatste zijn om dat tegen te houden. Een onkerkelijke schrikt zich soms lam als hij de kerk binnen komt. Maar ga niet wanhopig veranderen om aan de wens van elke dorpeling tegemoet te komen. Dat werkt averechts.”

Troost vindt ds. Dekker meer en meer in de uitverkiezing. „Wees niet hoogmoedig, scheid je niet af en wees niet bang voor het heidendom. Maar: voel je begenadigd!”

De genade wil hij nadrukkelijk niet opsluiten in de eigen gemeente. „De heiden is ons geen zorg. Maar wel de éérste zorg van de Vader.”

Neocalvinisme
Vanmorgen sprak dr. H. van den Belt uit Nijkerk over het thema ”Waar is het Lam? Hervormd-gereformeerde vragen bij het neocalvinisme”. De Amsterdamse hoogleraar prof. dr. C. van der Kooi ging vanmiddag in op de verhouding tussen de leer van Christus en de Heilige Geest (christologie en pneumatologie). Dr. P. F. Bouter (Leerdam) en dr. C. A. van der Sluijs (Veenendaal) reageerden op zijn referaat.

Lezingen:
Neocalvinisme
Kruistheologie en het werk van de Geest
Stellingen Predikantencontio