Volgens Borghouts moeten voor de groei van de Amsterdamse haven steeds meer waardevolle natuur- en recreatiegebieden worden opgeofferd. Hij stelt dat het daarom beter is aan de kust een nieuwe haven aan te leggen dan het huidige havengebied uit te breiden.De Noord-Hollandse commissaris meent dat zo’n nieuwe haven meerdere voordelen heeft. Doordat grote zeeschepen niet meer door sluizen hoeven, kan Amsterdam beter concurreren met sluisvrije havens zoals Hamburg en Le Havre.

Ook kunnen bedrijven die slecht zijn voor milieu en veiligheid naar het nieuwe gebied verhuizen, aldus Borghouts. Hij ziet in het huidige havengebied van Amsterdam nieuwe kansen voor stedelijke ontwikkeling. Bovendien past de aanpassing in een traditie: de haven is in de loop der eeuwen steeds verder buiten Amsterdam komen te liggen, aldus de commissaris. Van het Damrak, de omgeving van het huidige Centraal Station, via de oostelijke eilanden waar de VOC haar werven had en het Oostelijk Havengebied, naar het huidige Westelijke Havengebied langs het Noordzeekanaal.

Met het buitendijks aanleggen van een haven voorkomt Nederland volgens Borghouts dat kostbare natuurgebieden zoals de Wijkermeerpolder en de Houtrakpolder bij Spaarnwoude op termijn slachtoffer worden van de almaar uitbreidende Amsterdamse haven.

De commissaris vindt dat Nederland met een nieuwe haven aan de kust zijn faam als waterbouwkundige natie zou kunnen waarmaken. „Na de Afsluitdijk, de Deltawerken en de Maeslantkering zouden we weer eens een spraakmakend project in eigen voortuin hebben. We zijn weer eens toe aan een waterbouwkundige topprestatie om trots op te zijn.” Borghouts denkt dat de nieuwe haven in 2040 een feit kan zijn.

Los van de mogelijke havenuitbreiding in de Noordzee vindt Borghouts dat een tweede zeesluis bij IJmuiden hoe dan ook nodig is. Over de aanleg daarvan kibbelen de gemeente Amsterdam, de provincie en het Rijk al enkele jaren. De hoge kosten van de bouw vormen voor Den Haag tot nu toe een struikelblok.