Sloopfestijn
„Wat uit stof is, neemt een end door de tijd, die alles schendt.” Vanavond klinkt die bekende psalmregel weer in veel kerken. De oudejaarsdag herinnert aan de eindigheid van het aardse. Het slot van het jaar betekent het opmaken van de balans. Wie eerlijk is ten opzichte van God, ziet niet anders dan rode cijfers. Slechts voor wie een Borg heeft voor zijn schuld, is er aan het eind van zo’n dag en zo’n jaar reden tot vreugde.
Dan kan het dus niet anders of in plaatsen met een grote christelijke gemeenschap is sprake van een rustige, ingetogen jaarwisseling. Dat komt echter niet overeen met het beeld dat de media het afgelopen jaar hebben geschetst van de zogenaamde biblebelt. Afgelopen dagen herinnerden de landelijke dagbladen weer aan het rapport van de Politieacademie, waaruit blijkt dat de festiviteiten juist „vaak in strengchristelijke dorpen” erg uit de hand lopen. De kans dat de auto of het fietsenschuurtje heelhuids oud en nieuw doorstaat, is de afgelopen jaren veel kleiner geworden, bericht het Algemeen Dagblad, onder de kop: ”Oudjaar wordt sloopfestijn”.Zijn de conclusies in het rapport inderdaad zo hard? Het onderzoek van de Politieacademie, dat overigens al in september is gepubliceerd, baseert zich deels op mediaberichten. Die vormen meestal geen zuivere bron voor een vergelijking tussen christelijke en niet-christelijke plaatsen. Toch blijkt ook uit een analyse van politierapporten dat er in plaatsen met een hoger percentage SGP- en CU-stemmers veel meer incidenten gebeuren. Het rapport spreekt van „een veel verdergaande, doorgeschoten traditie waarin de jaarwisseling een moment is waarop ”alles moet kunnen”.” Zelfs lokale politici in deze kernen vinden dat je de lat op zo’n dag niet te hoog moet leggen.
Terecht hebben de politiewetenschappers ervoor gekozen de jaarwisseling dit keer nauwkeurig onder de loep te nemen. Om een goed beeld te krijgen, is het van belang het sociologische milieu van de raddraaiers te analyseren. Is er in deze plaatsen inderdaad een groep jongeren en ouderen die weliswaar trouw ter kerke gaat maar de bezinnende woorden bij de kerkdeur weer als een deken van zich afschudt? Zijn het juist randkerkelijken en kerkverlaters die de bloemetjes buiten zetten? De uitkomst van zo’n studie kon wel eens confronterend zijn.
Het afgelopen jaar verschenen tal van berichten die christenen een slecht imago bezorgen. Vissers die maar wat aanrommelen met hun boekhouding, ambtsdragers die zich inlaten met kinderporno, refojongeren die zich uitleven in drinkketen, en daar komt nu het sloopgedrag rond de jaarwisseling bij.
Het valt op dat mensen in internetdiscussies en op weblogs meteen een verband weten te leggen tussen deze misstanden en de ”gristenen”. Deels valt dit onder de noemer laster. Christenen hoeven zich daarover niet te verbazen of druk te maken. Maar daarmee valt helaas niet alle kritiek weg te wuiven.
Bovendien mag er van een christen juist meer verwacht worden. Adeldom verplicht. De apostel Paulus oefende zich om een onergerlijk geweten te hebben bij God en de mensen. Niet alleen als goed voornemen rond de jaarwisseling, maar: altijd. Dat staat haaks op de houding ”alles moet kunnen”. Zelfs niet eventjes, bij de jaarwisseling.