Het vriest op het dakterras aan de rand van de Antwerpse havens, op een forse steenworp afstand van Nederland. De Vlaamse minister-president Peeters lijkt het niet te deren. In zijn colbertje trotseert hij manmoedig de kou. De glimlach lijkt op zijn gezicht gebeiteld - misschien wel vastgevroren, wie zal het zeggen.Er is voor de Vlaamse premier dan ook alle reden om blij te zijn. Bijna tien jaar nadat de toenmalige Vlaamse premier Dehaene een brief schreef aan zijn Nederlandse ambtsgenoot Kok om „eens te praten over een iets diepere Schelde”, gaf Peeters gisteren het startsein voor het daadwerkelijke begin van de verdieping. In de haven haalde een baggerschip symbolisch het eerste hoopje zand naar boven. Tot 2009 volgt er nog ruim 14 miljoen kubieke meter, nu nog opgehoopt in elf „verwerpelijke drempeltjes”, in de woorden van schepen Marc van Peel van de Antwerpse haven.

De drempels -twee in de Zeeschelde op Vlaams grondgebied, negen in de Westerschelde op Zeeuws terrein- worden opgezogen zodat de zeearm overal minimaal 14,70 meter diep wordt; en daarmee bereikbaar voor de grootste en nieuwste bulkcarriers.

Maar intussen is de Scheldemonding óók een natuurgebied van unieke waarde voor Europese begrippen. Talloze vogels vinden er hun broedgebied, terwijl de schorren afkalven en de natuur steeds verder teruggedrongen wordt voor de oceaanreuzen. Omdat die laatsten zich níét terug laten dringen, moet er iets anders gebeuren. Dat andere heet natuurherstel en het maakt sommige Zeeuwen witheet. Ze zien hun landbouwgrond al onder water staan, ontpolderd voor nota bene de Antwerpse havens.

Witheet of niet, er ligt al twee jaar een verdrag tussen Nederland en Vlaanderen. Dinsdag stemde de Tweede Kamer er ten langen leste mee in. Nauwelijks twee dagen later staat Peeters klaar om de hand aan de ploeg te slaan: hij wil de uitdieping zo snel mogelijk gerealiseerd zien. Natuurlijk heeft de Vlaamse premier alle begrip voor de gevoelige situatie in Zeeland, „maar die is bij onze landbouwers ook aanwezig. Wij ontpolderen ook. Er ligt een verdrag, dat willen we graag nakomen.”

Waarom hecht u eigenlijk zo veel belang aan het natuurherstel in Zeeland? De Schelde wordt verdiept; voor Vlaanderen is de buit daarmee toch binnen?
„Mocht ik een houding gaan aannemen van: de buit is binnen, dan zou dat zeer onverstandig zijn. In het verdrag gaat het immers niet alleen om toegankelijkheid van de Schelde, maar ook om natuurbehoud en veiligheid. Natuurbeschermers en anderen zouden er terecht tegen ingaan als ik me alleen op toegankelijkheid voor Antwerpen zou richten. Bovendien wil ik mijn woord houden. Ik zal er alles aan doen om het complete pakket te realiseren.”

Ook schepen Van Peel van de Antwerpse haven vindt dat álle afgesproken maatregelen onverkort uitgevoerd moeten worden. „Ik hecht zeer aan natuurherstel in Zeeland. We blijven het volgen, overigens zonder ons ermee te bemoeien.”

De havenbaron wil zich niet uitlaten over de noodzaak van een eventuele vierde verdieping, die in Zeeland op groot verzet zal kunnen rekenen. „Laten we nu eerst de derde verdieping maar realiseren.”

Maar de zeeschepen naar Antwerpen worden nog steeds groter, dus als je logisch nadenkt is er over een aantal jaar gewoon weer een nieuwe verdieping nodig.
Van Peel, veelzeggend: „Het is nu niet aan de orde, dus ik weid daar niet over uit. Maar ik belet u natuurlijk niet logisch na te denken.”

Intussen zet menig Zeeuw alles op alles om tóch niet te hoeven ontpolderen. Een onafhankelijke Nederlandse commissie die alternatieven onderzoekt, biedt de laatste strohalm. De Zeeuwse gedeputeerde Van Waveren hoopt vurig dat Vlaanderen mee wil werken als er een goed alternatief op tafel komt, zei hij gisteren. Maar zelf lijkt hij er niet al te veel vertrouwen meer in te hebben na het aanhoren van de Vlaamse premier. „Er is al veel onderzocht en de opgave is groot. De commissie zal wel een heel stevig verhaal neer moeten zetten.”