Voormalige en huidige spionnen domineren het Russische zakenleven. Dat blijkt uit The New York Times van dinsdag.Lang niet alle westerse bedrijven weten met wie zij zakendoen. Een Europese manager van een investeringsfonds met belangen in Rusland die wel op de hoogte is, geeft in de krant toe dat het zakendoen met voormalige KGB-agenten „eng” is. Zaken gaan echter voor, vond de respondent, die anoniem wilde blijven. Westerse bedrijven besteden over het algemeen weinig aandacht aan ethische vraagstukken, aldus The New York Times.

De komst van Vladimir Poetin, in de jaren tachtig en negentig werkzaam voor de buitenlandse veiligheidsdienst, aan de top van de Russische staat leidde tot de rehabilitatie van de opvolgers van de KGB. Poetin omringde zich met ex-collega’s in de regering en gaf hun ook leidinggevende posities bij staatsbedrijven.

Ook privébedrijven varen vaak beter met een KGB’er aan het hoofd. De KGB (tegenwoordig gesplitst in de binnenlandse veiligheidsdienst FSB en de buitenlandse variant SVR) bood en biedt een hoge opleiding, talenonderwijs, zeer invloedrijke connecties en niet te vergeten macht. „De FSB heeft de beschikking over troepen, milities en inlichtingenmateriaal”, aldus deskundige Jevgenia Albats, die onderzoek heeft gedaan naar de Russische veiligheidsdienst. „Een dergelijke zakenrelatie heeft de mogelijkheid om geweld te gebruiken.”

Het is voor westerse ondernemingen echter moeilijk om alle FSB-connecties te achterhalen en vaak onmogelijk om dergelijke contacten te vermijden. Voormalige KGB-agenten zitten overal in de top van het bedrijfsleven en de bankenwereld. Renault doet bijvoorbeeld zaken met de autogigant AvtoVaz, geleid door een voormalige collega van Poetin, Sergej Tsjemezov. „Wij vinden AvtoVaz een interessante partner en doen zaken met het management. Dat is de heer Tjsemezov”, aldus een woordvoerster van Renault.

Energiemaatschappij Rosneft wordt geleid door Igor Setsjin, eveneens voormalig geheim agent. Vicepremier Sergej Ivanov leidt de staatsmaatschappij die vliegtuigen produceert. Ook kinderen van oud-agenten bekleden hoge posities in het bedrijfsleven.

Mensen die in actieve dienst van de FSB of de SVR zijn mogen geen nevenfuncties hebben. Maar het probleem is, aldus The New York Times, dat een lid van de geheime dienst nooit ophoudt te dienen. „Er bestaat niet zoiets als een voormalige tsjekist”, zei Poetin zelf in 2000. De KGB heette tussen 1917 en 1922 Tsjeka en de benaming voor de werknemers van de dienst wordt nog steeds gebruikt.