Huis in VS verbiedt CIA te martelen
NEW YORK - Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft donderdag een wetsvoorstel aangenomen dat de inlichtingendienst CIA verbiedt te martelen. De CIA dient volgens het Huis bij het verhoren van terreurverdachten dezelfde regels in acht te nemen als het leger.
De strijdkrachten mogen sinds 2005 geen „extreem harde verhoormethoden” meer toepassen, zoals het omstreden ”waterboarding”, waarbij gevangenen bijna worden verdronken. Vorige week werd bekend dat de CIA videobanden had vernietigd waarop verhoren waren vastgelegd van twee prominente al-Qaidaleden. Volgens oud-CIA-agent John Kiriakou werden beide gevangenen tijdens die verhoren onderworpen aan waterboarding.De Senaat moet nog stemmen over het wetsvoorstel dat het Huis van Afgevaardigden donderdag heeft aangenomen. Mocht de Senaat het voorstel ook goedkeuren, dan zal president Bush het voorstel met een veto blokkeren, zo kondigde het Witte Huis donderdag al aan. „Een merkwaardig dreigement van Bush”, meende de Democratische fractieleider in de Senaat, Harry Reid. „Hoe verklaar je dat je tegen een verbod op martelen bent, als je zelf bij herhaling beweert tegen martelen te zijn?”
Het parlement is een onderzoek begonnen naar de -mogelijk illegale- vernietiging van de video-opnamen en naar de verhoorpraktijken van de CIA. Twee jaar geleden werd een wet aangenomen die het leger nauwkeurig voorschrijft wat het met verdachten mag doen om hen te dwingen informatie los te laten. „Extreem harde verhoormethoden” zoals waterboarding zijn daarbij nadrukkelijk uitgesloten. Op uitdrukkelijk verzoek van president Bush kreeg de CIA volgens deze wet echter meer ruimte om naar eigen bevinden te handelen.
Volgens tal van parlementariërs en verschillende mensenrechtenorganisaties zoals Amnesty International heeft de inlichtingendienst misbruik gemaakt van die ruimte. Dat werd donderdag bevestigd door Martin Scheinin, de speciale mensenrechtenrapporteur van de Verenigde Naties. Volgens Scheinin heeft de CIA gevangenen gemarteld binnen Camp Delta op de Amerikaanse basis Guantanamo Bay in Cuba. „Dat hebben verschillende bronnen tegenover mij bevestigd”, aldus Scheinin, die kortgeleden een bezoek aan Guantanamo Bay bracht. De Amerikanen houden daar honderden terreurverdachten vast. Martelingen daar komen volgens Scheinin zelden of nooit aan het daglicht, omdat de gevangenen niet in een openbaar proces voor een rechter verschijnen. Het vernietigen van de videobanden is volgens Scheinin „een duidelijke extra aanwijzing dat de CIA bewijsmateriaal heeft vernietigd van ondervragingsmethoden waarvan men wist dat die internationaal en volgens de Amerikaanse wet verboden waren.”