Door de ontkerkelijking staat het religieus erfgoed evenwel onder druk. Religieuze gemeenschappen hebben grote moeite om de kosten op te brengen die met het onderhoud van monumentale gebouwen en het bezit van rijke kunstcollecties verband houden.2008 wordt het Jaar van het Religieus Erfgoed. De organisatoren hopen zo de belangstelling voor en kennis van de goederen van religieuze genootschappen te vergroten en een duurzame toekomst ervan te verzekeren. Het evenement wordt op 17 januari in Utrecht geopend.

Van de ongeveer 19.000 kerken die in de loop der eeuwen in Nederland zijn gebouwd, bestaan er nog circa 7000. Voor de monumenten wordt vaak in een moeizaam proces een nieuwe bestemming gezocht. Bij niet beschermde gebouwen is de kans op sloop reëel, vooral als ze in een economisch aantrekkelijk gebied staan, zoals de binnenstad.

Kardinaal Simonis heeft in het verleden herhaaldelijk gepleit voor meer financiële steun van de Nederlandse overheid voor het behoud van kerkelijke gebouwen. Hij wees op de situatie in de buurlanden, waar geloofsgemeenschappen op meer hulp van de staat kunnen rekenen.

Simonis is lid van het Comité van Aanbeveling van het Jaar van het Religieus Erfgoed, waarvan mr. Pieter van Vollenhoven voorzitter is. Ook secretaris–generaal B. Plaisier van de Protestantse Kerk in Nederland, kunsthistoricus H. van Os en de oud–katholieke aartsbisschop van Utrecht, J. Vercammen, maken deel uit van het comité.

De activiteiten variëren van wandel– en fietstochten langs religieuze erfgoederen tot concerten en festivals. De provincie Gelderland heeft 4 ton uitgetrokken voor een festival dat onder meer vooroordelen over elkaars geloof wil wegnemen en wil laten zien welke sporen het geloof in het landschap heeft achtergelaten.

De grootste provincie van Nederland heeft een zeer uiteenlopend religieus landschap. De inwoners van delen van de Betuwe en de Veluwe zijn orthodox–protestants, maar Nijmegen staat al eeuwenlang als het Rome van het Noorden bekend. In Wijchen, niet ver van Nijmegen, staat het landelijk centrum voor hindoes.

Het Jaar van het Religieus Erfgoed wordt in december 2008 afgesloten in Zeeland.