Polentop
Nagenoeg in elke regio zijn ze wel te vinden, enclaves waar ’s avonds vrijwel uitsluitend Pools te horen is, Overdag hebben deze arbeidsmigranten keihard gewerkt; ’s avonds kruipen ze bij elkaar.
De zorg van enkele jaren geleden dat de Poolse arbeidsmigranten de Nederlandse werknemers zouden verdringen, heeft inmiddels plaatsgemaakt voor groeiende onvrede over Polen die in sommige wijken en straten voor overlast zorgen.De druk die de toevloed van Poolse werknemers op de arbeidsmarkt zou veroorzaken, blijkt op zich mee te vallen. De Oost-Europese werknemers doen vooral werk waarvoor Nederlanders niet als eerste solliciteren. Terwijl dat werk wel moet worden gedaan. Zolang er in ons land nog een groot aantal vacatures langdurig openstaat, zal de inbreng van Polen op het arbeidsproces eerder welkom dan problematisch zijn.
Of de Polen minder gezien zullen zijn op het moment dat de economie in het slop raakt, hangt in grote mate ervan af of deze Oost-Europeanen zich dan hebben aangepast.
Vergeleken met arbeidsmigranten uit Zuid-Europa en Noord-Afrika onderscheiden Polen zich niet door hun huidskleur of godsdienst. Dat zal de integratie zeker vergemakkelijken.
Of de Polen dit voordeel verspelen, zal afhangen van de aanpassing van hun gedrag. Nu onderscheiden ze zich nog door hun manier van leven, waarin alcoholgebruik en luidruchtigheid dominante factoren zijn. Gaat het om mannen, dan wordt dat soms versterkt doordat ze zich als mannen onder elkaar voelen en omdat zij als groepen in een -vaak te klein- huis zijn gestopt.
De huisvesting van Polen is niet de enige factor die de integratie remt, maar ze speelt wel een belangrijke rol. Werkgevers die Polen aantrekken, schieten vaak tekort in het regelen van huisvesting. Huisjesmelkers vullen op hun beurt die leemte graag in. De arbeidsmigranten huizen vaak in panden waarop een bordje ”Onbewoonbaar verklaard” niet zou misstaan.
Gemeenten zitten met de handen in het haar en lonkten daarom gisteren tijdens een conferentie naar Den Haag om ondersteuning bij het oplossen van het huisvestingsprobleem. Minister Donner van Sociale Zaken is echter niet bereid geld vrij te maken om dit op te lossen. Hij vindt dat werkgevers op hun verantwoordelijkheid moeten worden aangesproken. Terecht.
Wanneer bedrijven vanuit het buitenland goedkope arbeidskrachten aantrekken, mag van hen worden verwacht dat zij ook zorgen voor passende huisvesting. Gelukkig zijn er inmiddels verschillende goede initiatieven waarbij ondernemers of uitzendbureaus de Poolse gasten in geschikte wooncomplexen onderbrengen. Enig nadeel daarvan is dat de Oost-Europese werkers als groep bij elkaar blijven en daardoor minder de Nederlandse samenleving leren kennen.
Punt is ook dat veel Polen niet zo de behoefte gevoelen om te integreren. Zij zijn in Nederland om snel veel geld te verdienen en hebben het voornemen weer naar hun vaderland terug te keren als ze na een paar jaar een redelijk kapitaal bijeen hebben gebracht.
De tijd zal het leren of de Poolse arbeidsmigranten ook daadwerkelijk terugkeren. Maar zeker is dat beslist niet. Dertig jaar geleden kwamen de Turkse en Marokkaanse mannen met dezelfde gedachten naar Nederland. Maar na een aantal jaren lieten zij hun gezinnen overkomen. In Nederland was het materieel immers veel beter dan in Marokko of Turkije.
Het is niet uitgesloten dat hetzelfde met de Polen gaat gebeuren. Zeker zolang er nog forse verschillen in loon zijn tussen Polen en Nederland, blijft het voor hen aanlokkelijk om in ons land te werken. Dat noopt ondernemers en arbeidsmigranten ertoe ernst te maken met de integratie van deze nieuwe arbeidsmigranten.