Kledingeis politie kan agenten uitsluiten
UTRECHT - Kledingvoorschriften die ervoor zorgen dat de politie neutraal overkomt, kunnen leiden tot uitsluiting van agenten op basis van hun geloof. Het dragen van hoofddoekjes, keppeltjes en kruisjes mag daarom alleen aan de hand van sterke argumenten worden verboden.
Dat schrijft de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) in een gisteren gepubliceerd advies aan minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken. De minister had om het advies gevraagd, omdat ze de kledingvoorschriften voor de politie uit 1994 wil vernieuwen. De bestaande regels maken niet duidelijk welke geloofsuitingen zijn toegestaan. Daardoor mag een islamitische agente in het ene korps wel een hoofddoek dragen en bij de politie elders in het land niet.De Algemene wet gelijke behandeling lijkt volgens de CGB een verbod op geloofsuitingen voor agenten niet in de weg te staan. De commissie vraagt de minister desondanks om met goede argumenten te komen als ze een neutraliteitscriterium invoert, omdat het indirect kan botsen met grondrechten, met name het verbod op discriminatie en de godsdienstvrijheid.
Voor politieagenten in functie is het volgens de commissie van groot belang dat zij gezag uitstralen en vertrouwen wekken. „Conform Europese regels heeft de Nederlandse overheid ruime bevoegdheden om kledingvoorschriften voor agenten te hanteren”, schrijft de commissie in het advies. Het is volgens de CGB echter de vraag in hoeverre het zogenoemde neutraliteitscriterium van nieuwe uniformvoorschriften hiervoor het aangewezen middel is.
„Een inventarisatie van de politiekledingvoorschriften in landen zoals Canada en Groot-Brittannië leert dat in deze landen de tulband een geaccepteerd onderdeel van het uniform is. In Groot-Brittannië is ook de hoofddoek toegestaan voor agentes”, stelt scheidend CGB-voorzitter mr. A. G. Castermans. „Wij vragen de minister deze voorbeelden in haar afweging te betrekken om te voorkomen dat de beoogde neutrale uitstraling leidt tot onnodige uitsluiting van politiebeambten omwille van hun geloof.”
De Raad van Hoofdcommissarissen heeft eerder geconcludeerd dat het noodzakelijk is dat agenten neutraal overkomen. De raad vindt dat deze eis moet worden vastgelegd in de nieuwe kledingregels.
Religieus symbool
Het verschilt per land of er plaats is voor religieuze symbolen in de publieke ruimte, zo constateert de Commissie Gelijke Behandeling in het advies aan minister Ter Horst over kledingvoorschriften voor de politie. Een selectie.
VERENIGDE STATEN: Bij de New York Police Department bestaat sinds 2004 officieus de mogelijkheid voor sikhs om een tulband en een baard te dragen bij het politie uniform.is0
CANADA: Het nationale politiekorps van Canada staat sinds 1990 toe dat sikhs door middel van een tulband uitdrukking geven aan hun geloof. In het leger wordt Aboriginals toegestaan om vlechten te dragen en mogen moslima’s een hoofddoek dragen.
ENGELAND: In Engeland staat de London Metropolitan Police Force sinds 1970 toe dat politieambtenaren die het sikhgeloof aanhangen een tulband dragen. Politievrouwen die moslim zijn, kunnen kiezen uit vier verschillende politiehoofddoeken.
ZWEDEN: In het Zweedse politiekledingreglement is officieus de weg vrijgemaakt voor godsdienstige uitingen.
FRANKRIJK: Frankrijk verbiedt het leerlingen in publieke onderwijsinstellingen sinds 2004 ”opzichtige” tekens van een geloofsovertuiging te dragen. Vanwege de scheiding van kerk en staat moeten alle openbare instellingen zijn gevrijwaard van religieuze uitingen.
DUITSLAND: In Duitsland heeft het Bundesverfassungsgericht in september 2003 geoordeeld dat een deelstaat onrechtmatig handelde door een lerares van een openbare school te verbieden een hoofddoek te dragen in de school. De stadstaat Berlijn verbiedt alle zichtbare religieuze uitingen in publieke instellingen.
TURKIJE: Evenals Frankrijk weert Turkije alle geloofsuitingen in de openbare sfeer.
MAROKKO: Vrouwen die sinds de jaren ’90 in het leger en bij de politie werken, is niet toegestaan een hoofddoek te dragen; dit beleid is nooit ter discussie gesteld. Vrees voor politiek islamisme zorgt er in Marokko voor dat de laatste jaren meer grenzen worden gesteld aan het dragen van een hoofddoek, evenals aan ongetrimde baarden bij mannen.