Voor de tweede keer in één jaar kreeg Bangladesh te maken met een ernstige natuurramp. Deze zomer was het raak toen overstromingen het noorden van het land blank zetten. Vorige week raasde de tropische cycloon Sidr over het zuiden van het land, golven van 5 meter hoog veroorzakend.De gevolgen van deze rampen voor de landbouw laten zich raden: akkerland spoelde weg, oogsten gingen verloren. En daardoor is ook de voedselvoorziening ernstig ontwricht. In veel gebieden die werden getroffen, zitten mensen al dagen zonder eten en moeten ze leven van wat helikopters vanuit de lucht droppen. De voedselprijzen in het land zijn inmiddels met zo’n 50 procent gestegen, Hetzelfde geldt voor de prijzen van brandstof.

Luuk van Schothorst is namens de stichting Woord en Daad naar Bangladesh afgereisd, en zag de afgelopen dagen overal volledig platgeslagen rijstvelden. De rijst stond op het punt geoogst te worden. Nu laten boeren hun koeien erop grazen; de rijst is nergens anders meer goed voor.

Van Schothorst onderhoudt vanuit Bangladesh de contacten tussen Woord en Daad in Nederland en de christelijke partnerorganisatie in Bangladesh, Christian Service Society (CSS). CSS runde in twee getroffen gebieden -Khulna en Gopalganj- al twee grote hulpprogramma’s, een voor gezondheidszorg, waar zo’n 350.000 mensen van profiteren, en een voor microkredieten, waaraan ongeveer 20.000 families meedoen. In totaal profiteren zo’n 90.000 families van de projecten die CSS en Woord en Daad er hebben opgezet.

Uit die 90.000 heeft de organisatie direct na de cycloon de meest kwetsbaren geselecteerd, en daartoe behoren in ieder geval de kinderen en ouderen. Een deel (bijna 7000 gezinnen, zo’n 34.500 mensen) kwam in aanmerking voor noodhulp, een ander deel (5 procent) voor steun bij wederopbouw van huisjes en akkers. Noodhulp bestaat uit een pakket voedsel waarop men een week kan overleven, zegt Van Schothorst. In het pakket zit 15 kilo rijst, wat suiker, zout, bakolie, kleding en wat dekens. Voor wederopbouw krijgen getroffenen materialen om ingestorte huisjes te repareren, wat geld om geiten en koeien te kopen, en zaaizaad om weer tuinen aan te leggen en rijst te verbouwen. Het belangrijkste doel van deze hulp is mensen ervan te weerhouden om geld te lenen bij geldschieters. Die vragen immers rente tegen percentages van maar liefst 20 procent per maand.

Behalve van stuitende uitbuiting als dit, is er ook sprake van onderlinge solidariteit. Zo slapen veel dakloos geworden families bij buren. Van een gezin van vijf mensen slaapt de ene helft bij de ene buur, de andere helft weer bij een andere.

Veerkracht
Van Schothorst heeft bewondering voor de veerkracht van de meeste overlevenden. „Ze proberen hun normale werk weer op te pakken, en boeren weten dat wie nu groente poot, over een maand alweer wat kan gaan oogsten.” Op de een of andere manier gaat men weer op de oude voet verder, merkte de Woord en Daadmedewerker. „Het lijkt wel of mensen continu in dit soort noodsituaties verkeerden, altijd al op het randje van wat levensvatbaar is balanceren, en daarom nu gewoon doorgaan met wat ze al deden: overleven.”

Maar tegen besmettelijke ziekten is zelfs veerkracht niet opgewassen, en juist die liggen nu op de loer. Cholera, diarree en andere dodelijke ziekten slaan toe nu mensen door ondervoeding verzwakt raken en er enkel smerig water beschikbaar is. Van Schothorst laat weten dat CSS een noodhulpteam van artsen in het veld heeft zitten, dat alert is op het signaleren van ziekten, maar dat op dit moment vooral zijn handen vol heeft aan het behandelen van de vele gewonden. Veel bewoners hebben aan de cycloon gebroken ledematen of diepe snijwonden overgehouden.

Vervuild water is in de gebieden waar CSS opereert gelukkig een minder acuut probleem. Drinkwater komt er uit waterputten. En die zijn zo goed als niet door de cycloon beschadigd.

Handen ineen voor hulp Bangladesh

Drie christelijke hulporganisaties in Nederland, Woord en Daad, Red een kind, Tear en ZOA vluchtelingenzorg, zijn een gezamenlijke actie gestart voor hulp aan de slachtoffers van de cycloon in Bangladesh.
Woord en Daad werkt daarbij nauw samen met partnerorganisatie CSS, die vooral in Khulna en Gopalganj actief is. Tear werkt samen met twee lokale partners, Koinonia en HEED. Deze twee organisaties bieden hulp in Barguna, een van de zwaarst getroffen provincies.

De vier organisaties hebben de afgelopen dagen de nood in kaart gebracht en starten nu een noodhulpactie. In een persbericht roepen ze hun achterban op een gift te storten om de getroffenen te helpen.