”Het Jodendom”
Auteur: dr. A. van der Heide
Uitgeverij: Kok, Kampen, 2001
ISBN 90 435 0362 2
Pagina’s: 190
Prijs: € 13,57. Voor iedere christen is het van groot belang kennis te hebben van het Jodendom. Immers, het Oude Testament is gemeenschappelijk bezit van christenen en Joden. Christenen lezen het Oude Testament in samenhang met het Nieuwe Testament. Daarin openbaart God Zich in Jezus Christus als vervulling van Zijn beloften. De Joden lezen het Oude Testament op hun eigen manier, staande in een eigen traditie. Het boekje ”Het Jodendom” is een goede gids om ons in deze materie te verdiepen.

De auteur, dr. A. van der Heide, is hoogleraar judaïstiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij schrijft met grote kennis van zaken en toch goed leesbaar.

Kort en helder beschrijft Van der Heide de geschiedenis van het Joodse volk vanaf de terugkeer uit de ballingschap tot het ontstaan van de staat Israël. Hierbij schrijft hij eerlijk over de vervolgingen en verdrijvingen die de Joden ondergingen. Zeker de Middeleeuwen en de Tweede Wereldoorlog waren trieste dieptepunten voor hen.

Dat de Joden de Hebreeuwse Bijbel, ons Oude Testament, hebben, is bij alle lezers bekend. Maar weten we wat de Targoemim, commentaren, Misjna en Tosefta en de Talmoed in het Jodendom betekenen? De schrijver geeft daarvan een korte en duidelijke uitleg.

Verder vinden we iets over de rabbijnse theologie, de Joodse filosofie en een beschrijving van de Joodse mystiek, de Kabbala. Hierin komen ook diverse personen ter sprake.

Gezinsmoraal
Wat geloven de Joden? De belangrijkste geloofsprincipes worden genoemd. Daarbij behandelt de schrijver het geloof in de (komende) Messias en ”het beloofde land” afzonderlijk.

Hoofdstuk 5 geeft een overzicht van de riten en symbolen die behoren bij het leven van de Joden. Men gaat naar de synagoge, doet dagelijks de gebeden en houdt de Joodse feesten. Een kalender van het Joodse liturgische jaar geeft een goed overzicht.

Dat de sabbat erg belangrijk voor hen is, staat buiten kijf. Maar ook lezen we: „Zonder meer kenmerkend voor de Joodse levenswijze is een strenge gezinsmoraal en een grote nadruk op een kuise levenswandel” (blz. 151). Bij de gebruiken bij rouw en begrafenis valt op dat het Jodendom een groot respect heeft voor het lichaam van de overledene.

107.000 Joden
In het laatste hoofdstuk komt in 11 pagina’s de geschiedenis en het leven van de Joden in Nederland aan de orde. Opnieuw greep het me aan te lezen dat de Duitse bezetters 107.000 Joden deporteerden en ombrachten!

De auteur heeft ons op twee manieren zeer goede diensten bewezen. Aan het eind van ieder hoofdstuk geeft hij een overzicht van literatuur om verder te lezen. Bovendien geeft hij aan het eind van het boekje een lange index van namen, begrippen en Hebreeuwse termen.

Geen aandacht besteedt Van der Heide aan de Messiasbelijdende Joden. Dat is enerzijds begrijpelijk, maar anderzijds was een verantwoording van deze keus naar mijn mening op zijn plaats geweest.

Het boekje verscheen in de serie ”Wegwijs”, waarin diverse godsdiensten, kerken en stromingen worden beschreven. Op deskundige wijze geeft de auteur de ”beginnende lezer” in kort bestek een overzicht van het Jodendom en helpt hij de ”gevorderde lezer” verder in deze materie door het noemen van titels van vele boeken.