Als het aan de overwegend etnisch Albanese kandidaten ligt, worden in de Servische provincie de champagneflessen alvast koud gezet. Zij willen de onafhankelijkheid direct na 10 december uitroepen, wanneer er een einde komt aan de onderhandelingen tussen beide bevolkingsgroepen, die naar verwachting niets zullen opleveren.De Servische premier Vojislav Kostunica probeert dat te voorkomen met een charmeoffensief in de regio. Zijn laatste halte deze week: Hongarije, buurland van Servië met nerveuze vredestroepen in Kosovo. „Servië heeft een democratische grondwet. Daarin staat duidelijk dat Kosovo een onafscheidbaar deel is van Servië. Kosovo’s onafhankelijkheid zou de grondwet schenden”, zei Kostunica in het gotische parlementsgebouw van Boedapest, waar beelden van koningen herinneren aan een bloedig verleden.

Kostunica heeft daarom de Servische minderheid gevraagd de verkiezingen in de provincie te boycotten. Volgens Kostunica is de stembusgang een voorbode van de afscheiding van Kosovo, waar de Albanezen 90 procent uitmaken van de 2,1 miljoen inwoners. De vraag is wie straks de voor Serviërs gereserveerde 10 zetels vullen in het 120 zetels tellende Kosovaarse parlement. Voor Kostunica maakt dat weinig uit, omdat Serviërs geen echte inspraak zouden hebben in hun leven en toekomst.

Sinds Servische troepen in 1999werden verdreven door NAVO-luchtaanvallen, hebben achterblijvende Serviërs het moeilijk. Niet alleen huizen, maar ook Servisch-orthodoxe kerken en kloosters werden vernield door Albanezen die zich wilden wreken voor jaren van onderdrukking onder president Slobodan Milosevic. Nog steeds moeten Servische kinderen onder begeleiding van de NAVO-vredesmacht naar school. Kerken worden bewaakt door vredestroepen.

Kostunica en andere Servische politici beweren dat de Servische minderheid het nog moeilijker zal krijgen in een onafhankelijk Kosovo. Daarom waarschuwt Kostunica: „Als er een poging wordt gedaan om Kosovo onafhankelijk te verklaren, zal Servië daartegen in beroep gaan.” Maar niet getreurd: „Binnen het gebied van de Servische republiek zal Servië alle rechten geven aan de Kosovaarse minderheid. Wat wij willen, is een autonoom en onafhankelijk Kosovo, maar binnen Servië.” Zoals Hongkong in China.

De Servische premier wil nog steeds praten met etnische Albanezen, hoewel die het voorstel al hebben afgewezen. „We onderhandelen nu al twee jaar, maar ik zie nog steeds een oplossing die rekening houdt met internationale wetgeving.” Maar zelfs de EU, Rusland en de VS, die sinds juni bij de laatste onderhandelingsronde betrokken zijn, hebben de partijen niet dichter bij elkaar kunnen brengen. Toch lijkt Kostunica een van de weinigen die de handdoek nog niet in de ring hebben gegooid. „Wij willen een compromis. Ik heb daar deze week over gesproken met mijn Hongaarse collega, Ferenc Gyurcsany.” Maar die kijkt bezorgd, zittend achter een tafel met Servische en Hongaarse vlaggen. „Wij hopen dat niemand unilaterale stappen neemt”, verzucht Gyurcsany.

„Wij willen een langdurige stabiliteit in de regio”, zegt de sociaaldemocraat. Het beleid van Hongarije „en de EU is erop gericht dat er een overeenkomst komt tussen de twee partijen.” Als de EU-landen Roemenië en Slowakije mogen meepraten, zal onafhankelijkheid van het verlanglijstje van de Albanezen worden geschrapt. Zij vrezen dat er anders soortgelijke eisen komen van de ruim 2 miljoen etnische Hongaren binnen hun huidige landsgrenzen.

In Kosovo zien westerse diplomaten andere problemen. Het is onduidelijk wie een onafhankelijk Kosovo zou kunnen regeren nu de VN, die officieel nog over de schouder meekijken, steeds minder geïnteresseerd lijken in het besturen van de (arm)lastige provincie.

De Democratische Liga van Kosovo kon nooit de dood verwerken van zijn in 2006 overleden oprichter, voormalig president Ibrahim Rugova. De partij van de gematigde Rugova staat nu tweede in de peilingen, achter de meer strijdlustige Democratische Partij van Kosovo (PDK), waarop mogelijk bijna een op de drie kiezers gaat stemmen.

De PDK wil niet langer wachten met onafhankelijkheid. Kosovaren zullen ontwaken in een onafhankelijk land, waar bijna de helft van de bevolking moet rondkomen van minder dan 2 euro per dag. Ongeveer 50 procent is werkloos, het analfabetisme ligt op 10 procent bij mannen en 20 procent onder vrouwen, de hoogste percentages in de hele regio. Kosovo is sterk afhankelijk van buitenlandse hulp, want politici hebben het te druk met zichzelf verrijken, zoals blijkt uit door hun verstrekte gegevens.

PDK-leider Hashim Thaçi, oud-commandant van het Kosovo Bevrijdingsleger (UCK), bezit 300.000 euro, zijn collega van de Democratische Liga van Kosovo, Fatmir Sejdiu, zegt over 250.000 euro te beschikken. De door het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag aangeklaagde ex-premier Ramus Haradinaj en leider van de Alliantie voor de Toekomst van Kosovo bezit 1,3 miljoen euro. Onafhankelijke organisaties beweren echter dat zij en andere politici in werkelijkheid over vele miljoenen beschikken, getuige de villa’s en luxeauto’s.

Het geld zou onder meer afkomstig zijn van corruptie en georganiseerde misdaad, variërend van de smokkel van meisjes tot heroïne en wapens. Daaraan zullen de verkiezingen van zaterdag weinig veranderen.