Christelijk studentenwerk bloeit wereldwijd op
Een christelijk getuigenis op de universiteit? „Studenten staan open voor religieuze vragen, maar deinzen terug voor de consequenties van de waarheid”, zegt dr. Las Newman, adjunct-directeur van IFES World. Toch vertelt hij enthousiast over verrassende gebeurtenissen in de wereldwijde christelijke studentenbeweging van International Fellowship of Evangelical Students (IFES). Newman, woonachtig in Jamaica en Oxford, kent als geen ander het werk in open én gesloten landen.
Het woord ”evangelical” in de naam IFES doet evangelisch aan. Toch sluit de aanduiding ook de betekenis van protestants of reformatorisch in.In 1947 startte IFES aan de Harvard Universiteit in Amerika, met tien deelnemende landen, waaronder Nederland. Geestelijk vaders waren onder anderen John Stott en Martyn Lloyd-Jones.
„Doel was de verspreiding van het Evangelie over de gehele studentenwereld”, zegt Newman. „In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werden verschillende internationale organisaties opgericht, zoals de Verenigde Naties en de Wereldraad van Kerken. Ook de christelijke studentenwereld wilde zijn vleugels uitslaan.”
IFES noemt zich Bijbelgetrouw en evangelicaal. Zij legt de nadruk op het onfeilbare Woord van God en het persoonlijk geloof in Jezus Christus. Drie begrippen staan centraal: evangelisatie, discipelschap en (wereld)zending.
Het kleine clubje van tien landen groeide uit naar IFES-afdelingen in 150 landen met een achterban van in totaal 500.000 christenstudenten. „Velen van hen voeren een dagelijkse strijd om economisch en politiek te overleven, in moeilijke landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië. In zeventien moslimlanden zijn geen IFES-afdelingen omdat studenten zich niet in het openbaar als christenen kunnen organiseren.”
De groei van IFES zit vooral in de derde wereld. Newman verwijst naar activiteiten in Afrika, Azië en het Caraïbisch gebied (waar hij woont). „IFES doet aan cultuuroverstijgende zending, het doorgeven van het Evangelie aan andere landen en culturen. Met name in het Caraïbisch gebied en in Afrika groeit het aantal deelnemers van IFES sterk. In Sudan zijn honderd studenten actief in de hoofdstad. In het Caraïbisch gebied zijn recent vier IFES-afdelingen ontstaan. In Rwanda en Sudan spelen christenstudenten een belangrijke rol in het werk van verzoening en vrede. De succesvolle strijd tegen aids in Uganda is vooral het werk van studenten geweest.”
Het boeiende van het IFES-werk is volgens Newman dat het christendom terugkomt in gebieden waar het lange tijd afwezig was. Hij wijst op Noord-Afrika. „Het christendom was daar de eerste drie eeuwen levendig, totdat in de zesde eeuw de islam zijn intrede deed. Nu worden er op universiteiten in landen zoals Algerije, Tunesië en Marokko kerken gesticht door toedoen van christenstudenten. Het is in die landen niet toegestaan om in het openbaar te getuigen, maar er zijn wel veel internationale studenten. De internationale kerken die er zijn, worden door christenstudenten geleid. In tien belangrijke steden in deze landen zijn netwerken ontstaan die het christendom in Noord-Afrika weer op de kaart zetten.”
Hoe staat het met Europa, de bakermat van de universiteit?
„Europa heeft een groot probleem. De meeste universiteiten zijn er volstrekt seculier. We leven in een postchristelijk Europa sinds het christendom en de kerk in de twintigste eeuw drastisch aan betekenis hebben ingeboet. Aan de andere kant ben ik toch ook optimistisch gestemd, omdat de huidige generatie studenten zich niet meer tegen het christendom afzet. De aanwezigheid van christenen vormt niet langer een obstakel. Bovendien zie je ook een tegendraadse trend, zoals bleek bij de Wereldjongerendagen in Keulen, waarop honderdduizenden jongeren, onder wie veel studenten, afkwamen. Het blijkt dus dat jongeren geïnteresseerd zijn en ook best gemobiliseerd kunnen worden.”
Staan studenten in het Westen open voor het Evangelie?
„Studenten in het Westen zijn vooral bezig met hun persoonlijk welzijn en met de vraag welke baan ze zullen krijgen. Maar ze staan ook open voor relaties. IFES legt sterk de nadruk op vriendschap en gastvrijheid. We merken dat studenten vragen hebben over religie en belangstelling hebben voor spiritualiteit. Ze staan open voor religie, maar niet voor de consequenties van de waarheid. Het christendom verkondigt de unieke waarheid in Jezus Christus. Dat vraagt om een keuze. Je kunt niet postmodern en vrijblijvend religieuze vragen stellen. Als IFES bidden we dat studenten door de Heilige Geest die waarheid ook gaan omarmen.”
Veritas
IFES knoopt momenteel aan bij de netwerken van Veritas, een beweging die op Amerikaanse universiteiten -en steeds meer daarbuiten- forums opricht over vragen rond waarheid (”veritas”) en levensbeschouwing. In Oxford en in Cambridge, maar sinds kort ook in Nederland, zijn zulke netwerken actief.
„Op universiteiten lopen wetenschappers steeds meer tegen de grenzen van hun kunnen en kennen aan en stuiten daarmee op vraagstukken van ethiek en geloof. Juist op deze kruispunten heeft een beweging als IFES kansen om het christelijk geloof aan de orde te stellen. Wetenschappers accepteren geen argumenten uit de theologie en de religie, maar de wetenschap loopt wel tegen vragen aan die met deze gebieden te maken hebben. De wetenschap stelt soms ook vragen die alleen door de theologie beantwoord kunnen worden.”
Wat de interesse voor de relatie tussen geloof en wetenschap betreft, is er volgens Newman in Engeland en de Verenigde Staten een omslag gaande. „Er worden steeds meer publieke debatten gevoerd over de relatie tussen religie en wetenschap. Aanjager in Engeland is de atheïstische evolutiebioloog Richard Dawkins. In de Verenigde Staten wordt door 3000 wetenschappers de discussie over geloof en wetenschap gevoerd.”
Evangelisatie op de campus van de universiteit? De tijd van grote campagnes met luidsprekers is voorbij, aldus Newman: „De benadering is nu laagdrempelig en kleinschalig. Studenten leggen contacten en knopen vriendschapsrelaties aan. In de vroegchristelijke kerk kwamen mensen tot geloof alleen maar doordat ze dat in het leven van anderen zagen. Dat gebeurt nog steeds. Wil je geestelijke ingang vinden bij je medestudent? Help hem, concreet, en laat zien wat je voor anderen wilt zijn. Zo verspreid je de geur van Christus op de universiteit.”
Dr. Las Newman
Dr. Las Newman (1951) werd in Jamaica geboren en is lid van de Anglicaanse Kerk. Na verschillende functies binnen het christelijk studentenwerk van IFES gehad te hebben, is hij nu adjunct directeur van IFES World. Zijn belangrijkste taak is het opzetten van het internationale kerkenwerk (”global ministry”).
Newman studeerde aan The Oxford Centre for Mission Studies en schreef een proefschrift over de westerse zending in West Afrika in de negentiende eeuw. Hij studeerde onder meer in Waterloo (Canada) en Toronto (Tyndale University College en de universiteit van Toronto).
Newman kreeg in 2003 een eredoctoraat aan de Caribbean Graduate School of Theology vanwege zijn betekenis voor de Caraïbische kerk en de samenleving daar. Aan deze opleiding doceert hij nog steeds kerkgeschiedenis. Dr. Newman is actief bij het opzetten en sturen van tal van conferenties en studentenactiviteiten in het Caraïbisch gebied en daarbuiten.
„Slechts 6 procent van Nederlandse student is christen”
Slechts 6 procent van de studenten in Nederland is christen, zegt ir. Bert den Hertog, directeur van IFES Nederland. „Dat betekent dat er honderdduizenden studenten zijn die nooit van het Evangelie gehoord hebben.”
IFES Nederland is een koepelorganisatie waarbij veertig christelijke studentenverenigingen zijn aangesloten. Deze verenigingen zijn verdeeld over vier bloedgroepen: CSFR, Ichthus, Alpha en GSV/VGS.
Missie en vorming zijn de belangrijke doelen van IFES Nederland, zegt Den Hertog. „ Wij proberen christenstudenten ervan bewust te maken dat zij een lichtend licht in de studentenwereld zijn, dat ze geroepen zijn om het Evangelie door te geven. Onze missie is dat steeds meer studenten de Heere Jezus zullen ontdekken, niet alleen op de universiteit, maar ook in de periode daarna. Het getuigenis krijgt dan een olievlekwerking in de samenleving, waar afgestudeerden belangrijke posten innemen.”
Bijbelstudie en gebed zijn de pijlers van het christelijk studentenwerk van IFES Nederland. Dat is volgens Den Hertog iets nieuws. „De reformatorische studentenverenigingen kenden vanouds vooral studiekringen. Nu zijn Bijbelstudie en gebed de kern van ons werk. We beseffen steeds meer dat het christelijke getuigenis wortelt in de dagelijkse omgang met het Woord. De Heilige Geest werkt immers door het Woord.”
„Reformatie was ook een studentenbeweging”
De Reformatie was een studentenbeweging, schrijft Lindsay Brown, algemeen secretaris van IFES, in ”Shining Like Stars. The Power of the Gospel in the World’s Universities”. Het boekje, recent herdrukt, doet verslag van activiteiten en getuigenissen van IFES wereldwijd.
Luther werd in 1517 bekeerd als jonge hoogleraar theologie aan de universiteit van Wittenberg, aldus Brown. „Zijn eerste volgelingen waren studenten. Veel historici stellen dat de Reformatie zich verspreidde dankzij de steun van Duitse vorsten, maar in werkelijkheid werden de ideeën van Luther in zijn 95 stellingen verbreid door studenten door geheel Europa heen.”
Vervolgens trok deze studentenbeweging verder. Calvijn werd bekeerd als student aan de universiteit van Orléans in Frankrijk. Von Zinzendorf studeerde als jurist in Wittenberg en werd beïnvloed door August Hermann Francke, stichter van het Paedagogium in Halle. De geschiedenis van de groep van Von Zinzendorf raakte vervolgens bekend in Oxford en inspireerde John en Charles Wesley, grondleggers van het methodisme. Vanuit Oxford verspreidde het christelijk getuigenis zich onder andere naar Cambridge en van daaruit naar Amerika, aldus Brown.