Kerk & religie

Poolse organisatie: Luther godslasteraar

LUBLIN - Een Poolse organisatie van monarchisten heeft de reformator Maarten Luther afgeschilderd als godslasteraar en dwaalleraar. Niet-rooms-katholieke kerken reageren verontrust.

Kerkredactie
14 November 2007 10:26Gewijzigd op 14 November 2020 05:16

In de Poolse stad Lublin heeft de ”Organizacja Monarchistow Polskich” affiches laten ophangen, die een -inmiddels gehouden- conferentie met als thema ”Godslastering en dwaalleer van Maarten Luther” aankondigen. Op de plakkaten is te zien hoe de duivel Luther iets in het oor fluistert.De monarchistische organisatie staat bekend als extreem nationalistisch en ultrarooms-katholiek. Zo is ze tegen godsdienstvrijheid en vindt ze dat andere religies dan de rooms-katholieke uit Polen geweerd moeten worden. Haar staat een rooms-katholieke staat Polen voor ogen, met een rooms-katholieke monarch.

Hoe groot de achterban van de Organizacja is, is niet duidelijk. „Vermoedelijk niet heel groot”, zegt Pedro Snoeijer, veldwerker voor stichting In de Rechte Straat (IRS), desgevraagd. „Maar dat betekent niet dat we deze actie niet serieus moeten nemen. De agressieve houding tegenover alles wat niet rooms-katholiek is, is in Polen veel breder verspreid; al blijft het om een minderheid gaan.”

Snoeijer, met zijn gezin woonachtig in Polen, had dinsdagmorgen nog niets vernomen van de affiches in Lublin, waarover de Duitse protestantse nieuwsdienst Idea berichtte. Gaandeweg begint de zaak hem echter steeds meer te schokken, liet hij dinsdagmiddag weten. „Het is goed om te weten dat degene die het referaat op de -nota bene als oecumenisch aangekondigde- conferentie in Lublin verzorgde, Ryszarda Mozgola, een medewerker is van het IPN, het Instituut voor Nationale Herinnering.”

Het IPN, zegt Snoeijer, is in het leven geroepen door de regering-Kaczynski en heeft als doel om alle akten uit de communistische periode te doorzoeken, om zo eventuele medewerkers van de communistische geheime dienst op te sporen en te straffen. Het instituut vormt een onderdeel van de campagne van haat en vergelding die de partij van premier Kaczynski, Recht en Gerechtigheid (PiS), de laatste tijd heeft gevoerd. Vrijwel alle medewerkers van het instituut zijn aanhangers van of ten minste loyaal aan de PiS.

Snoeijer: „En al heeft het instituut zich inmiddels gedistantieerd van de uitlatingen van Mozgola, dat zegt niet zo veel; het is vrij logisch nu er opschudding is ontstaan. Al met al lijkt me dit een serieuze zaak; het gaat hier niet slechts om een kleine monarchistische organisatie.”

Onder de protestantse minderheid in Polen hebben de aanplakbiljetten van de Organizacja tot onrust en protesten geleid. Volgens de hoofdvoorganger van de lutherse Drie-eenheidskerk in Lublin, Dariusz Chwastek, brengt de organisatie „zware schade” toe aan de -toch al niet beste- relatie tussen rooms-katholieken en protestanten. „Er is te veel bloed gevloeid en er hebben te veel brandstapels gerookt om deze strijd eeuwen later weer aan te wakkeren.”

De adventistische voorganger Mariusz Maikowski gaf aan dat de actie van de Poolse monarchisten lutheranen, baptisten, pinkstermensen en adventisten diep getroffen heeft. Hij kondigde een protest aan bij de overheid. Het is, zei hij, nauwelijks te geloven dat Luther in de 21e eeuw nog als antichrist wordt voorgesteld. „Stel je eens voor wat er gebeurt als er tegenover een rooms-katholieke kerk een plakkaat werd opgehangen met de tekst: ”De godslastering en dwaalleer van Johannes Paulus II”, of bij een moskee ”De godslastering van Mohammed”.

IRS-veldwerker Snoeijer zegt de reacties van genoemde voorgangers goed te begrijpen. „De Rooms-Katholieke Kerk in Polen is erg dominant en arrogant en soms ook gewoon agressief naar andersdenkenden toe. Ik vermoed dat deze actie een overtreding van de Poolse wet is, maar waarschijnlijk maken protestanten erg weinig kans om een eventuele rechtszaak te winnen.”

Zelf was Snoeijer bevriend met een jonge priester, die zo’n tien, twaalf jaar geleden afstudeerde aan het seminarie. Hij had niets anders geleerd over Luther dan dat hij een gevaarlijke psychopaat en ketter was. „Dat is wat veel priesters in hun opleiding, op academisch niveau, in Polen meekrijgen. Dat zegt veel. Ook onder de gewone mensen is de kennis over Luther en het protestantisme vrijwel nihil. Al is het tegelijk wel weer zo dat steeds meer mensen zich ergeren aan de arrogante houding van de Rooms-Katholieke Kerk en veel opener en toleranter zijn.”

De voorzitter van de organisatie van Poolse monarchisten, Lukasz Kluska, weigert zijn verontschuldigingen aan te bieden voor de actie in Lublin. „De inspiratie voor dwaalleer komt van satan, en Maarten Luther heeft beslist godslasterlijke ideeën verkondigd. We hebben deze actie uit liefde voor de dwaalleraren georganiseerd, om hen het enige ware geloof te tonen.”

Van de 39 miljoen inwoners van Polen is meer dan 95 procent rooms-katholiek. De Evangelisch-Lutherse Kerk telt rond de 80.000 leden, ongeveer 0,2 procent van de bevolking. Tot de evangelicale vrije kerken behoren ook zo’n 80.000 Polen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer