Georgische president zegt verkiezingen toe
TBILISI (ANP) – De Georgische president Mikhail Saakasjvili lijkt donderdag tegemoet te zijn gekomen aan de oppositie en heeft vervroegde presidentsverkiezingen uitgeschreven. Op 5 januari mag de Georgische bevolking zich voor of tegen hem uitspreken. De stap moet een eind maken aan het oproer dat al dagen woedt in de hoofdstad Tbilisi.
De stembusgang was eigenlijk voorzien voor het najaar van 2008, net als de parlementsverkiezingen. De oppositie die het staatshoofd beschuldigt van machtsmisbruik, onderdrukking van politieke tegenstanders en corruptie wilde echter medio volgend jaar al naar de stembus. „Jullie eisten vervroegde verkiezingen, maar nu krijgen jullie ze zelfs eerder", stelde Saakasjvili donderdag.Woensdagavond nog kondigde het staatshoofd, die in 2004 na de Rozenrevolutie nog onder zijn bijnaam Mr. Clean werd gekozen, de noodtoestand af. Televisiezenders van de oppositie gingen op zwart. De oproerpolitie kreeg opdracht de betogingen tegen het bewind keihard uiteen te slaan.
Het liep uit op een veldslag. Bijna zeshonderd mensen moesten in ziekenhuizen worden behandeld. Twintig van hen zijn opgenomen, meldde het ministerie van Volksgezondheid. Tientallen personen zijn opgepakt.
Het geweld noopte oppositieleiders donderdag hun aanhang tot kalmte te manen. David Oesoepasjvili van de Republikeinse Partij liet weten dat er geen nieuwe protesten zijn gepland. „We hebben iedereen gezegd te kalmeren", aldus de politicus.
Experts hechten niet al te veel waarde aan de toezegging van Saakasjvili die in het Westen veel aanzien en steun geniet. Daar zullen de ogen echter nu wel opengaan, meent onderzoeker Max Bader van de Universiteit van Amsterdam die gespecialiseerd is in Georgië en Oekraïne.
„President Saakasjvili is al autoritair sinds zijn aantreden na de Rozenrevolutie in 2003", stelt de promovendus. Hij voerde direct na zijn aantreden een aantal grondwetswijzigingen door waardoor hij speciale volmachten kreeg. Ook veranderde hij de kieswet.
Daardoor maakt de oppositie volgend jaar bij de verkiezingen weinig kans en zal Saakasjvili, aldus Bader, vermoedelijk opnieuw gekozen worden ondanks zijn impopulariteit. Fraude door de president bij de stembusgang sluit Bader nadrukkelijk niet uit. Daarnaast kunnen kiezers op het platteland makkelijk gemanipuleerd worden door de huidige machthebbers.
De Europese Unie en de NAVO hebben donderdag kritiek geuit op de beslissing de noodtoestand af te kondigen. Rusland zette drie Georgische diplomaten uit. Die stap was een antwoord op het uitwijzen van drie Russische diplomatieke vertegenwoordigers door Tbilisi. Volgens de Georgische regering is de opstand zorgvuldig gepland door Moskou.