Dat oordeelt de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, in voortgangsrapporten die dinsdag officieel worden gepresenteerd. Het gaat naast Turkije om de andere officiële kandidaat-lidstaten Kroatië en Macedonië en verder om Bosnië-Herzegovina, Servië, Montenegro, en Albanië.Eigenlijk ontwikkelt alleen Kroatië zich snel, maar ook voor Zagreb geldt dat toetreding nog wel vijf jaar weg is, schatten diplomaten in Brussel.

Voor Turkije geldt dat er kritiek is op het gebrek aan vrijheid van meningsuiting, de rol van het leger en de weigering om havens open te stellen voor schepen uit Cyprus. Lof is er voor de manier waarop dit jaar een constitutionele crisis is opgelost en voor de economische groei.

Turkije begon in 2005 toetredingsgesprekken met de EU. Vanwege het conflict met Cyprus werden de gesprekken over 8 van de 35 ’hoofdstukken’ waarover onderhandeld wordt vorig jaar uitgesteld. Het aantal dossiers waarover men wel praat, wordt uitgebreid naar zes.

De verwachting is dat Turkije de onderhandelingen mogelijk rond 2015 kan afronden, maar of het dan kan toetreden is nog onzeker. Garanties heeft de EU nooit gegeven en Frankrijk is fel tegen lidmaatschap van het grote moslimland.

Van de Balkanlanden is de Commissie het meest positief over Kroatië, waarmee inmiddels over 14 van de 35 hoofdstukken onderhandeld wordt. Kroatië ligt met vrijwel alle economische en justitiële hervormingen op schema, al blijft ook hier corruptie een groot probleem.

Macedonië moet zeker nog tot 2009 wachten voor het aan onderhandelingen kan beginnen. Vooral de positie van de Albanese minderheid in Macedonië, de juridische hervormingen en de aanpak van corruptie zijn nog onvoldoende.

Nog verder weg van een EU-lidmaatschap zijn Bosnië, Servië en Albanië. Met Montenegro gaat het sinds de scheiding van Servië snel beter. Dat land tekende deze maand al een samenwerkingsakkoord met de EU, wat een opmaat is naar de status van kandidaat-lid.