„De aanvallen op de humanitaire hulp moeten stoppen”, zei Tom Königs, het hoofd van de hulpverleningsmissie van de VN in Afghanistan, Unama. „Degenen die verantwoordelijk zijn voor de aanvallen en de onveiligheid moeten weten dat ze het welzijn van Afghanistans kwetsbaarste gemeenschappen aanvallen.”Opstandelingen en criminelen hebben dit jaar 34 hulpverleners gedood en er 76 ontvoerd, zei Königs. De meeste slachtoffers waren Afghanen en er waren onder hen artsen, mijnopruimers en technici.

Er werden dertig aanvallen uitgevoerd op voedselkonvooien van het Wereldvoedselprogramma (WFP), vergeleken met vijf aanvallen in 2006, zei Rick Corsino, directeur van WFP-Afghanistan. De meeste aanvallen werden gepleegd in het zuiden van het land. Door het geweld dat daar heerst, heeft het WFP de afgelopen zes weken geen voedsel meer kunnen vervoeren over de weg tussen de zuidelijke stad Kandahar en Herat in het westen. De Afghaanse autoriteiten hebben nog maar zes weken om zo’n 400.000 Afghanen in het hooggebergte van voedsel te voorzien voordat de winter inzet, zei hij.

Afghanistan beleeft een van zijn meest gewelddadige periodes sinds de Amerikaanse invasie van 2001. Maandag vielen bij een bermbomaanslag op een patrouille van de door de VS geleide coalitie in de zuidelijke provincie Helmand een dode en een gewonde. De militairen hielpen bij het bevoorraden van het Afghaanse leger. Elders in Helmand blies een zelfmoordterrorist zichzelf op bij een taxistandplaats. Drie burgers en een politieagent kwamen daarbij om.

Twee van vier Nieuw-Zeelandse militairen die zondag buitenlanders hadden geëscorteerd op weg naar een vliegveld bij Kabul raakten gewond toen het geweer van een van hen afging op het moment dat de vier in hun pantservoertuig stapten om terug te keren naar hun basis Bamiyan in Midden-Afghanistan. De gewonden zijn naar Duitsland overgebracht. Zij verkeren niet in levensgevaar.

De Afghaanse politie deed maandag een inval bij een Brits particulier beveiligingsbedrijf en verbood het nog langer activiteiten te ontplooien in Afghanistan. Het bedrijf, Olympus Security Group, is het achtste dat deze maand is gesloten in een campagne van de Afghaanse regering om de activiteiten van dit soort bedrijven aan banden te leggen.

„Vandaag was het nummer 8, morgen wordt het nummer 9”, zei Ali Shah Paktiawal, directeur van de recherche in Kabul. Drie Afghaanse bewakers en de Afghaanse directeur van Olympus Security werden aangehouden wegens het zonder vergunning voeren van een bedrijf. Olympus is de eerste buitenlandse firma die wordt gesloten, de eerdere zeven waren Afghaanse ondernemingen.

De Afghaanse regering probeert greep te krijgen op de beveiligingsmarkt omdat veel particuliere bedrijven Afghaanse burgers zouden intimideren, geen respect aan de dag leggen voor de lokale ordetroepen en buiten de autoriteiten om opereren. Sommige zouden zich schuldig maken aan roof en moord.

Er staan ongeveer zestig beveiligingsbedrijven geregistreerd bij de Afghaanse overheid, maar daarnaast zouden nog tussen de twintig en de dertig ongeregistreerde bedrijfjes opereren. Ook grote Amerikaanse bedrijven als het in Irak in opspraak geraakte Blackwater en Dyncorp opereren in Afghanistan.

Bij gevechten in de Afghaanse provincie Uruzgan zijn zondag tientallen slachtoffers gevallen. Afghaanse en ISAF-militairen voerden een aanval uit op talibanstrijders die zich in dorp Baluch hadden verzameld, meldde de chef van de provinciepolitie Juma Gul Himat maandag.

„Meer dan vijftig vijanden werden gedood of raakten gewond”, stelde het Afghaanse ministerie van Defensie. Dertien strijders zouden gevangen zijn genomen. Een woordvoerder van ISAF sprak eveneens van enkele tientallen doden. „Dit was een goed geleide en goed gecoördineerde actie waarbij het Afghaanse nationale leger en ISAF elkaar aanvulden”, aldus majoor Charles Anthony.

Japan is ondertussen gestopt met het leveren van brandstof aan oorlogsschepen die de Amerikaanse militaire operatie in Afghanistan ondersteunen, omdat het mandaat voor de Japanse missie donderdag om middernacht afloopt en een voorstel tot verlenging op zware weerstand stuit in het parlement. Dat heeft het persbureau Kyodo maandag bericht.

Een mijnenveger van de Pakistaanse marine die maandag in de Indische Oceaan werd bijgetankt is voorlopig het laatste schip geweest dat door Japan is bediend, zei Kyodo.