„Geef zwangere gratis aids-test”
Zwangere vrouwen moeten gratis een standaard HIV-test aangeboden krijgen in de twaalfde week van hun zwangerschap.
Zo’n screening kan al per 1 juli 2003 worden ingevoerd en plaatsvinden tegelijk met andere bloedonderzoeken naar hepatitis B, syfilis en de resusfactor. De kosten bedragen 3,4 miljoen euro per jaar. Dat adviseert het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) aan minister Bomhoff van Volksgezondheid.
Nu krijgen vrouwen een HIV-test alleen aangeboden als zij zich in hun seksueel gedrag onveilig hebben gedragen. Kennis van besmetting met het aids-virus is belangrijk, omdat de vrouw dan tijdig medicijnen kan kiezen om haar kind niet te besmetten. In 1999 werden elf kinderen besmet via hun moeder.
Het CVZ pleit voor een standaard laboratoriumonderzoek en niet voor de nieuwe sneltest die in het buitenland sterk in opkomst is. Zo’n sneltest is weliswaar goedkoper (3,1 miljoen euro) en geeft binnen een halfuur uitsluitsel, maar er kleven ook nadelen aan.
Zo is de screening onbetrouwbaar: bij 10 procent van de onderzochten geeft de test een HIV-besmetting aan terwijl dat in werkelijkheid 1 procent is. Dat betekent dat van de 220.000 vrouwen die volgens raming in 2003 zwanger worden, de sneltest 2200 zwangeren zou aanwijzen als HIV-besmet, terwijl dit slechts voor 217 zwangeren werkelijk zo is. Dat zorgt voor onnodige onrust bij zeker 2000 vrouwen. Een tweede test moet alsnog in het laboratorium worden gedaan en die uitslag vergt een week.
Verder is er onder verloskundige hulpverleners weinig draagvlak voor de sneltest en is de registratie ingewikkelder. Toch adviseert het CVZ wel een onderzoek te doen naar de mogelijkheid dit systeem ooit in te voeren.
Het college komt met zijn advies op verzoek van de vorige minister, Borst, die graag een standaardtest wilde. Het CVZ gaat ervan uit dat de nieuwe minister de aidsscreening in zijn begroting zal opnemen, omdat in de Zorgnota 2003 een bedrag daarvoor is gereserveerd van 2,7 miljoen euro. Wel wijst het college erop dat allerlei verzekeringstechnische aspecten nog geregeld moeten worden, evenals aanpassingen van de AWBZ, Ziekenfondswet en het WTG-tarief.