Volgens de Joodse kalender is het woensdag twaalf jaar geleden dat de religieuze rechts-extremistische student Yigal Amir drie kogels in de rug van de Israëlische premier schoot. Hij deed dat om een einde te maken aan het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen, dat onder Rabin was begonnen.Op het Rabinplein in Tel Aviv en op scholen, universiteiten en jeugdcentra worden herdenkingsbijeenkomsten gehouden. President Shimon Peres, die bij de vredesbetoging was waar de premier werd vermoord, zei dinsdagavond tijdens een bijeenkomst in zijn ambtswoning dat de moordenaar het hart van de natie heeft verwond. Vanmiddag om drie uur zou een grote herdenkingsplechtigheid worden gehouden bij het graf van Rabin op de Herzlberg in Jeruzalem.

De Rabinherdenking valt samen met een omstreden actie van een rechts-extremistische organisatie met de naam Comité voor Democratie. Deze heeft plannen om 150.000 video’s te distribueren waarin wordt gepleit voor de vrijlating van de Yigal Amir. Ook wil de organisatie honderdduizenden kaarten versturen met een foto van Amir en de tekst: „Een tijd van vrede, een tijd van verzoening. Een tijd om hem te bevrijden.” De actie wordt volgens berichten in de Israëlische media gesponsord door een Amerikaanse miljonair.

„We zijn getuige van een duidelijke, harde poging om een situatie te creëren waarin politieke moord een legitieme methode wordt”, aldus Pesach Housepeter, secretaris-generaal van een jongerenorganisatie, in een verklaring. „Dit zal leiden tot de vernietiging van de democratie. Zij die ons vragen ons te verzoenen met de moord op een premier van Israël, om te vergeven, de hele zaak aan de kant te zetten, zijn van plan de democratie te verwoesten.”

De voorstanders van de vrijlating zeggen dat er geen reden is Amir nog in de gevangenis te laten zitten als Israël Palestijnen vrijlaat. Knessetleden denken er echter anders over. Geen van het 120 leden tellende parlement heeft zich voor amnestie van Amir uitgesproken. De Knesset heeft bovendien een wet aangenomen die strafvermindering voor een moordenaar van een premier verbiedt.

De vrouw van Amir, Larissa Trimbobler, verwacht een dezer dagen -mogelijk woensdag- te bevallen van een zoon. Amir is in de gevangenis getrouwd en mag bezoek van zijn vrouw ontvangen. De gevangenisdienst zal Amir geen toestemming geven de besnijdenis van zijn zoon bij te wonen. Hij bevindt zich in een isoleercel en mag alleen bezoek ontvangen van zijn naaste familieleden.

De politie overhandigde maandag een video aan de dochter van de vermoorde premier, Dalia Rabin-Pelossof, waarin Amir een bekentenis aflegt. Dalia Rabin verzond de video naar de Israëlische media. De video weerspreekt complottheorieën volgens welke Amir de moord niet zou hebben gepleegd.

Bijna de helft van de religieuze Joden denkt dat Amir onschuldig is aan de moord op Rabin, aldus een opiniepeiling die eerder deze maand werd gehouden voor het dagblad Ma’ariv. Hetzelfde onderzoek laat zien dat meer dan een vierde deel van de Israëli’s gelooft dat Amir in 2015 vrijgelaten moet worden.

Amir schoot Rabin op 4 november 1995 aan het einde van een vredesrally in Tel Aviv dood. Rabin waarschuwde in zijn laatste toespraak dat geweld de Israëlische democratie aantast. Hij zei ook dat de weg naar vrede moeilijk en pijnlijk is. „Voor Israël is er geen weg zonder pijn. Maar de weg naar vrede is te prefereren boven de weg naar oorlog.”