De oude gebouwen koesteren zich in de zon. De Elbe stroomt rustig aan hun voeten voorbij. Een paar weken geleden had de rivier Dresden en het omliggende gebied nog in haar greep, zodat de stad met recht het Venetië van het noorden kon worden genoemd.

Meer dan twintig mensen kwamen om in het wassende water, duizenden verloren huis en haard, de schade bedroeg naar schatting 25 miljard euro. Kunstschatten raakten beschadigd, akkerland werd verwoest. Alleen al in de deelstaat Saksen vernielde het kolkende water 740 kilometer aan asfalt en 180 bruggen, 20 procent van het spoorwegnet was onbruikbaar. Historici meldden dat het de ergste watersnoodramp was sinds 1501.

„De ”Aufbau Ost” loopt jaren vertraging op”, zegt Thomas Riffer. Met zijn bejaarde moeder loopt hij door de binnenstad van Dresden, die zwaar beschadigd raakte aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, toen de geallieerden de stad bombardeerden om het moreel van de Duitse bevolking te breken. Riffer, bouwkundig ingenieur in het dagelijks leven, is voor een paar dagen met vakantie in Dresden. Keurend kijkt hij naar de Frauenkirche, die in oude luister wordt hersteld en die in 2006 klaar moet zijn, als de stad Dresden haar 600-jarig bestaan viert. „Het water heeft de kerk wel bereikt, maar kwam niet binnen, heb ik me laten vertellen.”

Op de Neumarkt, naast de kerk, liggen de nodige brandweerslangen, waarmee een maand na de watersnoodramp nog altijd kelders worden leeggepompt. „Het probleem was niet alleen de Elbe die buiten haar oevers trad, maar ook het stijgende grondwater. Dat steeg in no time met enorm geweld zodat zelfs parkeergarages omhoog werden gedrukt en nu uit het lood staan.”

Onmiddellijk na de ramp verscheen bondskanselier Gerhard Schröder in de zwaar getroffen gebieden. Gunnar Saft, redacteur van de Sächsische Zeitung, deed voor zijn krant verslag van dat bezoek. „Daar was iemand die de mensen een hart onder de riem stak, die met hen meeleed.” Gunnar maakte een sfeerverslag, net als veel andere kranten. Ook de televisiecamera’s registreerden het warme optreden van Schröder.

Zijn grootste opponent bij de verkiezingen van zondag, de christen-democraat Edmund Stoiber, bleef niet achterwege. En opnieuw waren verslaggevers en camera’s ter plaatse. Gunnar Saft: „Iedereen zag onmiddellijk het verschil. Dat was geen bondskanselier, geen vader des vaderlands, maar een professor. Hier was iemand die zijn hart niet liet spreken.”

De politieke partijen spraken af geen campagne te zullen voeren in de getroffen gebieden. De catastrofe wilde men politiek niet uitbuiten. Toch scoorde bondskanselier Schröder met zijn optreden. Onmiddellijk maakte hij een tussensprint in de peilingen. Al maanden stond de SPD’er een punt of zeven achter, maar nu liep hij plotseling snel in en kwam zelfs langszij te liggen, zodat op dit moment niet te voorspellen valt wie zondag zal winnen.

Stoiber presenteerde zich de afgelopen maanden als de succesvolle premier van Beieren. De Zuid-Duitse deelstaat is een oase van rust en welvaart. De werkloosheid is laag, de scholen behoren tot de beste van Europa en de misdaadcijfers zijn laag. ”Scherp. Echt. Succesvol” is niet voor niets de verkiezingsslogan van de 60-jarige politicus, die zichzelf graag als daadkrachtig neerzet.

„Wat ik voor Beieren heb gedaan, wil ik ook voor het desolate oosten van Duitsland tot stand brengen”, zegt Stoiber al maanden. „Die boodschap sloeg hier in het oosten aan”, vertelt Gunnar Saft. „Vergeet niet, hier bedraagt de werkloosheid bijna 20 procent. Die is twee keer zo hoog als in het westen van Duitsland. Kijk alleen maar naar wat er in Dresden en de directe omgeving van de stad aan fabrieken leegstaat.”

De redacteur van de Sächsische Zeitung heeft niets teveel gezegd. Fabrieken aan de rand van de stad zijn stuk voor stuk verlaten. „Gesaneerd”, zegt een inwoner van Radebeul, een voorstad van Dresden, „toen we één werden met West-Duitsland. Alles hier, stuk voor stuk. Er is geen werk meer.”

Omdat er geen werk is trekken de jongeren als ze de kans krijgen naar West-Duitsland. „Mijn zoon ook”, voegt de man eraan toe. „Wat is hier nu nog voor toekomst?! Als ik jong was, zou ik ook gaan.”

Het gevolg is dat er ook veel huizen leeg staan. Aan de Prager Strasse in het centrum, een straat met flatgebouwen, kenmerkend voor de tijd van het communisme, staan diverse bordjes ”Te huur”.

Stoiber buitte de misère succesvol uit in zijn verkiezingscampagne. De formule werkte tot de watersnoodramp zich voltrok. Plotseling lijkt alles vergeven en vergeten. Thomas Riffer heeft een even eenvoudige als plausibele verklaring: „De mens is nu eenmaal geen rationeel, maar een emotioneel wezen. Vertel eens, waarom scoorde in Nederland Pim Fortuyn zo hoog?”

Gunnar Saft vult de woorden van Riffer aan. „De woest geworden Elbe heeft de werkloosheid van de agenda gespoeld. En ergens beseffen de mensen best dat Schröder in zijn eentje de werkloosheid hier in het oosten ook niet kan verhelpen. Het is een internationaal probleem. Overal gaat het toch slecht met de economie?”

„Door de watersnoodramp heeft de toch al zwakke economie een enorme klap gekregen”, aldus Thomas Riffer. „Het midden- en kleinbedrijf moet voor banen zorgen. En juist die kleinere bedrijven zijn door de watersnoodramp gedupeerd. Het zijn veelal kleine ondernemers die recent zijn opgestart met geleend geld. Vaak zijn ze niet verzekerd tegen wateroverlast. Die mensen zijn hun bedrijf en daarmee alles kwijt. De banken moeten ze terugbetalen voor iets wat ze niet meer hebben. Het is heel triest.”

Langs het oude Schloss, al even prachtig als het Zwinger en andere gebouwen in het centrum van Dresden, schuift een groep Japanse toeristen. Een restauranteigenaar in de Münzgasse ziet de groep: „Die mensen hebben we weken moeten missen. Ik hoop wel dat ze contant geld bij zich hebben, want mijn pinautomaat werkt nog niet.”