Een alledaagse scène op het strand van Terrou Baye Sogui, vlak achter het presidentiële paleis in de hoofdstad Dakar. Alioune Kane stapt uit zijn houten prauw en opent de piepschuimen doos met de vangst van de dag. Een vishandelaar inspecteert de lading en koopt de beste exemplaren voor export naar Europa. De rest mag Kane op de lokale markt proberen te slijten.De vangst viel deze keer opnieuw wat magertjes uit. Er blijft amper 8 kilo kleinere vis over, die op de markt ongeveer 1500 CFA (2,30 euro) per kilo zal opleveren. „Een visser kan van zijn beroep tegenwoordig niet meer leven”, zucht Kane, terwijl hij tegen zijn schuit staat geleund.

Net als veel van zijn collega’s weet hij nog niet dat hij zijn vaartuig binnen enkele jaren zal moeten vervangen door een boot van glasvezel, als hij zijn vis nog wil kunnen verkopen voor export naar de Europese Unie. De EU gaat namelijk strengere regels opleggen voor de hygiëne en de traceerbaarheid van de vis die ze importeert.

De houten rompen houden gemakkelijker vuil vast en zijn moeilijker te reinigen dan boten van kunststof. Om te vermijden dat de vis in contact komt met het hout gebruiken de meeste vissers -net als Kane- een bak van piepschuim.

De EU wil verder gaan en de ongeveer 14.000 traditionele houten vissersboten vervangen door rompen van glasvezel, de zogenaamde ”coques Yamaha”, Yamaharompen. Dat is een hele klus, want houten schepen leveren momenteel nog 80 procent van de jaarlijkse totale visvangst van 450.000 ton.

Heel wat vissers uit Senegal begrijpen niet waarom de EU opeens zo moeilijk doet. Al sinds de eerste visserijakkoorden van 1979 leveren de houten scheepjes vis die beantwoordt aan de Europese kwaliteitsnormen. „We moeten niets meer bewijzen. De overstap naar kunststof gaat ons flink wat kosten. We hebben geen geld om die Yamaharompen te betalen”, zegt Mamadou Thioune van Conipas, de belangenorganisatie van Senegalese vissers.

De Senegalese regering heeft met Nederlandse hulp een programma opgezet voor duurzame visserij en om het overstappen op glasvezelrompen te vergemakkelijken. Een Yamaharomp kost ruim 1 miljoen CFA (1500 euro), een derde meer dan een boot van hout van 700.000 CFA (1000 euro).

Niet alle vissers zijn principieel gekant tegen de kunststofboot. „Geef mij er maar eentje”, zegt Kane, „ik wil mijn werkomstandigheden graag verbeteren.” De boten zijn lichter dan de houten prauwen, ze lekken niet en zijn gemakkelijker schoon te maken.

Ook uit milieuoogpunt valt er het een en ander voor te zeggen. Voor een houten boot moeten twee grote bomen worden geveld in het West-Afrikaanse land, dat kampt met ontbossing en woestijnvorming. Omdat de moderne boten lichter zijn, verbruikt de motor ook minder brandstof.

Maar ook de tegenstanders van de nieuwe bootjes zitten niet om argumenten verlegen. „Bij ruwe zee heb je een houten boot nodig om je aan vast te houden. Die rompen van kunststof zijn veel te glibberig.”