Senioren blijven huiverig voor pc
DEN HAAG - Ouderen, lager opgeleiden, werklozen en allochtonen lopen hun achterstand in het gebruik van de computer ten opzichte van de rest van de Nederlandse bevolking nauwelijks in.
Een verkleining van de verschillen lijkt niet dichterbij te komen. Die conclusie trekt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in een donderdag gepresenteerde publicatie ”Achterstand en afstand”.Vooral 55-plussers beschikken over weinig digitale vaardigheden. De reden die senioren het meest opgeven om geen gebruik te maken van internet is desinteresse. De oudste senioren zeggen vooral dat ze zich te oud voelen om internet te gebruiken. Verder geven veel ouderen aan niet te beschikken over een computer of een pc die geschikt is voor internet. „Ook de groep die een pc niet kan betalen, moet niet onderschat worden”, waarschuwen de onderzoekers.
Volgens het SCP kunnen er achter de noemer desinteresse ook andere redenen schuilgaan, die senioren misschien vervelend vinden om uit te spreken. „Een voorbeeld daarvan is de angst om fouten te maken of om dom over te komen door een gebrek aan vaardigheden. Mensen willen geen gezichtsverlies lijden of niet afgaan en zeggen daarom liever dat zij geen interesse in internet hebben.”
Vooral het e-mailen met familie is een stimulans voor ouderen om internet te gebruiken. Ondanks prachtige verhalen over kinderen die hun (groot)ouders online helpen, ziet volgens het SCP slechts een kleine groep de (klein)kinderen als bron van het verbeteren van digitale vaardigheden. „Een reden kan zijn dat kinderen of kleinkinderen in hun demonstratie of uitleg te snel gaan, waardoor de senior het niet kan volgen. Meer dan de helft van de ondervraagde senioren geeft aan dat een (klein)kind daarom niet geschikt is als computerhulp.”
Over het algemeen zijn allochtonen minder vertrouwd met de computer dan autochtonen. De laatste groep zit dagelijks bijna tweemaal zo lang achter de computer als bijvoorbeeld Turken en Marokkanen. Als echter gekeken wordt naar ict-toegang op school, gebruiken Surinamers en Antillianen vaker een computer dan autochtonen. Turken en Marokkanen doen dit even vaak als autochtonen.
De SCP-onderzoekers verwachten dat de computer een grotere rol kan spelen voor een betere integratie. „Allochtonen e-mailen, chatten en surfen relatief veel en komen daarbij veel in aanraking met (autochtone) Nederlanders en de Nederlandse taal.”
Mensen met hoogstens een lbo-opleiding hebben niet alleen minder vaardigheden ten opzichte van hoger opgeleiden, ze bekwamen zich ook vooral in vermaakstoepassingen.
Huisvrouwen, huismannen, werklozen en arbeidsongeschikten zijn over het algemeen minder handig met de computer dan werkenden. Die lopen op hun beurt weer achter op studerenden. Hoewel werklozen en arbeidsongeschikten wel lang achter de computer zitten, vertaalt zich dat niet in meer vaardigheden, omdat hun gebruik vrij eenzijdig is en ze bijvoorbeeld relatief vaak chatten. Tussen werkenden en inactieven is er opvallend genoeg geen verschil voor wat betreft de duur van het spelen van computerspelletjes.
De vier groepen kunnen vaardiger ict-gebruikers worden als zij worden gestimuleerd om verbinding met internet maken, stellen de onderzoekers. Om de digitale drempelvrees van ouderen te overwinnen, is wel een correct beeld van ict-gebruiksmogelijkheden noodzakelijk. „Ondersteuning van bestaande initiatieven om zowel voorlichting als cursussen te geven, bieden goede mogelijkheden om de digitale vaardigheden te vergroten.”