Ter verdediging van het christelijk geloof
Titel: ”Je geloof verdedigen”
Auteur: R. C. Sproul
Uitgeverij: De Groot Goudriaan, Kampen, 2007
ISBN 978 90 6140 300 5
Pagina’s: 256
Prijs: € 19,90.
„Het probleem van de atheïsten is niet zozeer dat zij God niet kunnen kennen, maar dat zij Hem niet willen kennen.” De Amerikaanse apologeet R. C. Sproul wil de waarheid van God en Zijn Woord verdedigen. Hij doet dat door in te gaan op argumenten die gebruikt worden door hen die het bestaan en het gezag van God en Zijn Woord ontkennen. Sproul is hoogleraar systematische theologie aan het Knox Theological Seminary in Florida. In het boek ”Je geloof verdedigen” wil hij de tegenstanders van het christelijke geloof de onhoudbaarheid en onredelijkheid van hun eigen redeneringen laten zien. Tegelijk wil hij christenen van redelijke argumenten voorzien die zij in het apologetische gesprek kunnen gebruiken.
Eerst begeeft hij zich op het terrein van de filosofie. Vier kentheoretische beginselen stelt hij aan de orde: de wet van non-contradictie (een stelling en haar ontkenning kunnen niet tegelijk waar zijn), de causaliteitswet (ieder gevolg heeft een oorzaak), de basale (hoewel niet volkomen) betrouwbaarheid van de zintuiglijke waarneming en het analogische (overdrachtelijke, niet letterlijke) gebruik van taal.
Hij maakt duidelijk dat atheïsten deze principes in feite loochenen maar dat ze in de Schrift feitelijk erkend worden. In zijn betoog gaat hij langs diverse grote filosofen en hun -helaas vaak ontkennende- gedachten over God. Sproul laat zien dat in filosofische redeneringen vaak innerlijke tegenstrijdigheden voorkomen en dat men vaak begrippen niet consequent hanteert of onderscheidingen niet helder aanbrengt. Zo laat hij onder andere zien dat de leer van de drie-eenheid niet innerlijk tegenstrijdig is, zoals door bestrijders van het Bijbelse godsgeloof wel beweerd wordt. Wel is deze leer een paradox.
Psychologie
Vervolgens gaat Sproul in op de natuurlijke theologie. Deze komt voort uit de algemene godsopenbaring. Hierbij krijgt Immanuel Kant veel aandacht. Kant beweerde dat het bestaan van God niet bewezen kan worden door het gebruik van theoretische argumenten. Evenwel hield hij zijn geloof in God staande; hij kwam daartoe met het zogenaamde morele argument. In de bespreking van deze materie komt verder Thomas van Aquino ter sprake. Zijn leer over natuur en genade blijkt minder strijdig met de Schrift dan vaak beweerd wordt. Thomas blijkt zich vooral, en ook deskundig, te weer gesteld te hebben tegen een islamitische denker van die tijd.
Nadat Sproul de zogenaamde godsbewijzen is langsgegaan, komt hij er ook toe de keuze tussen atheïsme en theïsme vanuit psychologisch oogpunt te bezien. Daarbij komt hij onder andere met de volgende gedachtegang. Paulus schrijft in Romeinen 1 dat God Zijn toorn openbaart. Dit is afstotend voor atheïsten. Zelfs veel theïsten weigeren te erkennen dat de Schriften openbaren dat God een toornend God is. Maar Paulus windt er geen doekjes om: God is toornig op degenen die „de waarheid in ongerechtigheid ten onder houden.”
In psychologische termen zouden we vanuit Paulus’ betoog kunnen vragen: welke gedachten zullen we het meest waarschijnlijk verdringen? Prettige gedachten of traumatische? Waarschijnlijk de laatste. Om die reden hebben we een natuurlijke neiging tot en een groot belang bij het ontvluchten of onderdrukken van de waarheid van Gods Woord. Als dus atheïsten beweren dat de gedachte dat God bestaat best psychologisch te verklaren is, dan is het omgekeerde niet minder waar. Het is heel goed psychologisch te verklaren dat mensen het bestaan van God ontkennen en verdringen.
In het laatste deel van het boek worden het bestaan van God en het gezag van Zijn Woord vanuit Jezus’ woorden aangetoond.
Discussies
Sproul brengt op eenvoudige en heldere manier moeilijke zaken dichtbij. Een enkele keer zou je haast denken dat hij ze iets te simpel benadert. Maar bij verder lezen raak je die gedachte snel weer kwijt. In dit boek worden argumenten aangereikt die van groot belang kunnen zijn bij discussies over de waarheid van het christelijke geloof. Als we bij studie, werk of andere contacten met andersdenkenden in gesprek raken, is hier goed materiaal voorhanden. Ook wordt er een stevige en welbewuste denktrant gevolgd waarvan te leren valt. Er wordt op niveau steun geboden om je geloof te verdedigen.