Poetin voor topoverleg in Iran
TEHERAN/MOSKOU (ANP/AFP) – De Iraanse president Mahmud Ahmadinejad heeft dinsdag in Teheran een topconferentie geopend van de landen rond de Kaspische Zee. Onder zijn gasten is de Russische president Vladimir Poetin, de eerste leider uit het Kremlin die Iran bezoekt sinds Stalin in 1943.
Ahmadinejad riep de staatshoofden van Azerbeidzjan, Rusland, Kazachstan en Turkmenistan op tot samenwerking in het belang van de vrede in de regio en vrede in de wereld.Na het uiteenvallen van de Sowjet-Unie in 1991 is het aan olie en gas rijke gebied van de Kaspische Zee nooit meer precies verdeeld. Iran en de Sowjet-Unie deelden de Kaspische rijkdommen maar nu zijn er vijf landen langs de oevers. Drie landen willen van de oude tweedeling af. Ze willen hun kustlijn als maatstaf hanteren voor hun aanspraken, maar Iran en Turkmenistan willen de koek anders verdelen.
Bij de eerste Kaspische top in 2002 werd er geen akkoord bereikt. Een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou, verwachtte dit dinsdag ook niet. Hij zei dat er in Teheran aan een verklaring wordt gewerkt die de betrokkenen op weg helpt naar een uiteindelijke regeling, maar die regeling zal veel meer tijd kosten.
Poetin beklemtoonde op de conferentie dat de Kaspische Zee een binnenzee is en er horen daarom alleen militairen van de landen langs de oevers thuis. Op zijn initiatief spraken de vijf landen af dat ze onder geen beding hun territorium door derden laten gebruiken voor aanvallen op een ander Kaspisch land. Poetin zei ook dat Iran recht heeft op kernenergie. De Iraanse nucleaire projecten zijn een doorn in het oog van vooral de Verenigde Staten. Die ageren gesteund door andere westerse mogendheden tegen het Iraanse programma. Iran zou op kernwapens uit zijn.
Washington sluit het gebruik van geweld tegen Iran niet uit. Poetin heeft op geduld met Iran aangedrongen. Hij zei maandag nog dat dreigen over Irans nucleaire projecten geen zin heeft. Afgelopen week zei hij dat er geen enkel bewijs voor is dat Iran kernwapens wil maken. De VN–Veiligheidsraad heeft beperkte sancties tegen Iran afgekondigd omdat het weigert de verrijking van uranium te staken. Rusland en China voelen niets voor meer sancties.
Poetin spreekt in Iran ook over de nog steeds niet in werking zijnde kerncentrale van Bushehr. De Russen hebben die voor 1 miljard dollar neergezet maar schuiven de opening op de lange baan.