Riskant, omdat in Afghanistan het gezag van de regering grotendeels is beperkt tot de hoofdstad, omdat in Pakistan geregeld aanslagen op westerse doelwitten worden gepleegd en omdat in Turkmenistan dictator Turkmenbasji op leeftijd begint te raken zodat de kans op een strijd om de opvolging steeds groter wordt. Lucratief, omdat Turkmenistan enorme aardgasreserves heeft - in omvang de vierde ter wereld, schat de Aziatische Ontwikkelingsbank.

De aanleg van een pijpleiding was halverwege de jaren negentig een reden voor de Amerikaanse regering om de Taliban te verwelkomen. In 1996 hadden de Taliban een einde gemaakt aan de oorlog tussen diverse krijgsheren onder wie Afghanistan tot dan toe te lijden had gehad. De Taliban veroverden vrijwel geheel Afghanistan en introduceerden behalve een extreme interpretatie van de islamitische wetgeving ook de stabiliteit die een voorwaarde is voor grote investeringen.

Het gevecht om de exploitatie en het vervoer van het Turkmeense gas ging vooral tussen het Amerikaanse bedrijf Unocal en het Argentijnse Bridas. „Wij hebben gesproken met talrijke partijen (in Afghanistan), waaronder de Taliban, om hen voor te lichten over de voordelen van een pijpleiding voor dit straatarme en door oorlog verscheurde land”, aldus Unocal in een verklaring voor de aandeelhouders.

In 1998 voerden de Verenigde Staten raketaanvallen uit op de vermoedelijke schuilplaats van Osama bin Laden in Afghanistan. Het ging om een vergelding voor de aanslagen op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania en betekende het einde van de commerciële oorlog om de pijpleiding.

Inmiddels is het zogeheten CentGas-project weer vlot getrokken. Afgelopen week vergaderden ministers van Turkmenistan, Afghanistan en Pakistan in Kabul over de pijpleiding, die over een afstand van 1460 kilometer gaat lopen en jaarlijks 15 miljard kubieke meter gas kan vervoeren. De aanleg kost naar schatting 2,4 miljard dollar. Unocal heeft laten weten geen zaken in Afghanistan meer te willen doen, maar het Japanse conglomeraat Itochu heeft belangstelling getoond.

Vooral voor Afghanistan kan de aanleg van de pijpleiding grote positieve gevolgen hebben. De aanleg zou zo’n 12.000 banen opleveren en zodra de pijpleiding functioneert krijgt de regering ieder jaar naar schatting 300 miljoen dollar aan heffingen binnen. „Dit project draagt bij aan de vrede en stabiliteit in de regio”, verklaarde de Turkmeense vice-president Jolli Goerbanmoeradov, die de leiding over het project heeft, deze week in Kabul.

De Afghaanse regering beschouwt het als een teken van vertrouwen in de toekomst dat het plan voor de pijpleiding nieuw leven is ingeblazen. „In de afgelopen jaren van oorlog was het onmogelijk om serieus over dit project na te denken”, zegt de Afghaanse minister van Mijnbouw, Juma Mahammadi. „Dat probleem is gelukkig verleden tijd.”