Economen hekelen hard beleid kabinet
De krantenkoppen logen er woensdag niet om: ”Zwaar weer”, ”Kabinet: 2003 wordt economisch zwaar” en ”Kabinet: we staan er heel slecht voor”.
Het kabinet-Balkenende voorziet kortom veel economische ellende en de op Prinsjesdag gepresenteerde begroting springt daar gretig op in. „Maar zo erg is het nou ook weer niet”, relativeert econoom A. Soede van het economisch onderzoeksinstituut Nyfer.
„Er is zeker reden voor zorg”, vindt Soede. De groei loopt immers inderdaad terug, de inflatie is hoog en ook de werkloosheid loopt weer op. Historisch gezien is het volgens hem echter nauwelijks schokkend te noemen. „Het welvaartsniveau in Nederland is nog behoorlijk hoog”, merkt hij op. Ook de inflatie en de werkloosheid zijn wel hoger geweest.
Volgens K. van Paridon, hoogleraar economie aan de Erasmus Universiteit, trappen Balkenende en de zijnen dan ook iets te snel en te hard op de rem, al begrijpt hij de argumenten uit strategisch oogpunt wel. „Het is natuurlijk een stuk makkelijker pijnlijke maatregelen te nemen als het niet zo goed gaat”, stelt hij, verwijzend naar de miljarden die het kabinet wil bezuinigen.
Het zou echter beter zijn als de regering gewoon zou accepteren dat het even iets minder gaat. Ook het overheidstekort mag van hem dan best wat verder oplopen. „Als de uitgaven maar goed worden besteed en toekomstige groei mogelijk maken, vooral via investeringen. Trekt de groei weer aan, dan zal het tekort ook weer snel afnemen.”
Soede beschuldigt de ministersploeg van Balkenende ervan te veel naar de korte termijn te kijken. „De regering van Nederland kan de conjunctuur toch niet beïnvloeden.” De enigen die dat in de toegenomen wereldhandel kunnen, zijn de Verenigde Staten. „Het argument: het is crisis, dus er moet bezuinigd worden, is nogal zwak”, vindt de onderzoeker van het instituut, waar voorheen minister Bomhoff van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan het roer stond.
Tegen bezuinigingen op ineffectieve uitgaven, heeft de Nyfer-onderzoeker evenwel geen bezwaar. De regering moet dan echter wel tegelijkertijd zorgen voor structurele verbeteringen, zoals bijvoorbeeld betere zorg en onderwijs. Van Paridon heeft wat dat betreft nog wel een paar suggesties: „Ik had mij kunnen voorstellen dat het kabinet de investeringen in het openbaar vervoer had doorgezet. Dan waren in elk geval een aantal verkeersproblemen opgelost. Dat zou pas een stimulans voor de economie zijn.”