Fidel Castro houdt vol dat Che Guevara veertig jaar geleden nooit gevangen zou zijn genomen als zijn vuurwapen niet had geweigerd, maar de gepensioneerde Boliviaanse generaal die hem gevangennam, Gary Prado, zegt dat Guevara in zijn laatste uren allerminst een heroïsche figuur was.Prado herinnert zich dat Guevara, somber, ziek, hongerig, gekleed in lompen en alleen in de jungle, gewoon zijn wapen liet vallen en zich overgaf. Hij zei: „Schiet niet, ik ben Che.”

„Hij was niet de figuur van de heldhaftige guerrillastrijder”, aldus Prado. In tegenstelling tot de iconische rebel die zijn aanhangers van hem maakten, was de man die Prado arresteerde „geen man die terreur zaaide of zo, maar gewoon een beklagenswaardig persoon.”

Het stemt Prado bitter dat Guevara vier decennia later wereldwijd zo veel aandacht krijgt. Hij is boos omdat de linkse Boliviaanse president Evo Morales van plan is Guevara te eren en niet de 55 soldaten die bij de onderdrukking van de communistische revolutie in Bolivia sneuvelden. Volgens Prado was de revolutie een buitenlandse invasie.

Castro schetst in het boek ”100 Uur met Fidel” van de Spaanse schrijver Ignacio Ramonet een heel ander beeld van Guevara. „Doordat hij gewond was en geen wapen had, konden zij hem aanhouden en meenemen naar een plaatsje in de buurt, La Higuera”, aldus Castro. „De volgende dag, 9 oktober 1967, rond het middaguur, executeerden ze hem in koelen bloede.”

Volgens Prado kwam het bevel om Guevara te vermoorden niet van de CIA-medewerkers die zich bij zijn eenheid van zeventig manschappen hadden aangesloten, maar van de Boliviaanse president, die een rechtszaak wilde voorkomen die Guevara in de gelegenheid zou hebben gesteld zijn opvattingen te verbreiden.

Het valt niet te ontkennen dat Guevara sindsdien wereldwijd is uitgegroeid tot hét symbool van revolutionaire strijd. „Waarom dachten ze dat hij, als ze hem zouden vermoorden, als strijder zou ophouden te bestaan?” vroeg Castro zich in 1997 af, toen de stoffelijke resten van Che in Cuba werden bijgezet. „Vandaag de dag is hij overal aanwezig waar een rechtvaardige zaak valt te verdedigen.”

Degenen die Guevara persoonlijk kenden, herinneren zich hem als een complexe persoonlijkheid, die bijzonder veeleisend was voor zowel zichzelf als voor anderen. „Hij deed altijd wat hij zei dat hij zou gaan doen”, zegt Alberto Granados, die in 1952 samen met hem op een wrakkige motor door Zuid-Amerika reisde.

Guevara’s Cubaanse vijanden herinneren zich hem als een man van staal. Nadat hij samen met de gebroeders Castro de macht had gegrepen, was het Guevara die het toezicht hield op de militaire tribunalen en de daaropvolgende executies van honderden militairen, agenten en andere medewerkers van dictator Fulgencio Batista.

Ook in La Higuera, de Boliviaanse plaats waar hij werd vermoord, in zijn geboorteland Argentinië en in Venezuela en Mexico wordt Guevara herdacht.

Guevara zou dit jaar 79 zijn geworden.