Oudste zoon
In ons land bevinden zich vele migrantenkerken. In zekere zin vormen zij de voorposten van het christendom van de toekomst. Alleen al in Amsterdam verzamelen zich iedere zondag 30.000 christelijke migranten in kerkgebouwen, scholen, kelders en garages om hun geloof te vieren. Veel van deze gemeenschappen groeien en tonen zich in hun geloofsbeleving springlevend.
Vanuit de gereformeerde gezindte lijkt er niet veel aandacht te zijn voor deze migrantenkerken. We vinden het boeiend om in Afrika of Azië contacten te onderhouden met veelkleurige christelijke gemeenten, maar in eigen land ligt dat moeilijker. Het lijkt er soms op dat wij de ontwikkelingen rond migrantenkerken bewust negeren.Onbekommerd stellen we dat de christelijke kerk in de grote steden verdwijnt. Vanuit christelijk perspectief is er alleen maar teruggang. Toen enkele jaren geleden een reformatorische gemeente in Amsterdam werd gesloten, werd dat aangemerkt als symptoom voor het verdwijnen van God uit die stad.
Hoe kan er zo negatief worden gesproken, terwijl er in de afgelopen jaren duizenden christenmigranten zijn neergestreken in de grote steden? Is hier geen sprake van een wonder? We bidden iedere zondag voor opbloei van het christelijk geloof. Maar als dat onder onze neus gebeurt, sluiten we de ogen.
Een oorzaak kan zijn, dat de meeste migrantenkerken zich in steden bevinden, terwijl het grootste deel van onze gezindte zich buiten de steden ophoudt. Er zal dus sprake zijn van enige onbekendheid.
Daarnaast gaat het om mensen met een andere huidskleur uit een vreemde cultuur. Dat geeft ook wat onwennigheid voor een gezindte die zich overwegend bevindt in de blanke middenklasse.
Dat allerlei ontwikkelingen rond christenmigranten onvoldoende erkend of zelfs veroordeeld worden, kan nog een andere reden hebben. Als gereformeerden ervaren we forse verschillen met deze gemeenschappen. Die verschillen zijn er, zowel in de leer als in de geloofsbeleving. Ook binnen migrantenkerken is niet alles goud wat er blinkt. Maar dat is het in eigen gezindte ook niet.
De geloofsbeleving in migrantenkringen is inderdaad uitbundig. Maar het uitgebluste geestelijk leven in veel reformatorische gemeenten kan moeilijk jaloers maken. Er is wat dat betreft geen reden om ons te verheffen.
De houding van reformatorisch Nederland tegenover de bloeiende migrantengemeenten lijkt op de houding van de oudste zoon bij de terugkeer van de jongste zoon (Lukas 15). Afstandelijk, afzijdig, kritisch en vol eigendunk. De oudste zoon, die verbijsterd aanzag hoe zijn jongere broer door zijn vader werd onthaald en gezegend. Hij klaagt: ik heb nooit ontvangen wat ik verdiende.
Zit dat er bij ons ook in? Als God een opwekking en opbloei van het christelijk geloof zou schenken, dan toch wel onder ons? Wij, die altijd zo gepoogd hebben om goed te zijn, om aanvaard te worden door God. Het zal toch niet zo zijn dat God ons passeert? Dat Hij allereerst die evangelische migrantengemeenten zegent en dáár Zijn werk uitbreidt? Wij zijn de echte plichtsgetrouwen, terwijl zij het zoveel minder serieus nemen. Deze emoties wellen zomaar op, als we zien hoe christenmigranten uitbundig hun geloof beleven en groeien in aantal. Waarom ontvangen wij niet wat anderen zo gemakkelijk krijgen?
De oudste zoon stond als goed degelijk bekend. Maar geconfronteerd met de vreugde bij de terugkeer van zijn jongere broer, ging zijn masker af en welden woede en afgunst op.
Misschien zijn er in onze gezindte wel heel veel oudste zonen en oudste dochters die verloren zijn, al hebben ze het ouderlijk huis nog nooit verlaten. Deze verlorenheid kenmerkt zich door oordelen en veroordelen, door bitterheid en jaloezie, door boosheid en wrok. Er is zo veel ingehouden verbolgenheid onder de ”rechtvaardigen” en de ”fatsoenlijken”.
Laten we dit veld snel verlaten en naar binnen gaan, zodat we het gemeste kalf niet mislopen. Want de Vader zegt: „Kind, al het Mijne is van jou.”
De auteur is beleidsmedewerker voor de SGP-fractie in de Tweede Kamer.
Reageren aan scribent? gedachtegoed@refdag.nl
